نوشته شده توسط تحریریه جامعه پزشکان ایران

بهترین زمان مصرف برخی داروهای رایج

بیماری‌‌ها و راه درماندارونامه , پیشگیری بهتر از درمان

 

خیلی از افرادی که قرص و دارو مصرف می‌کنند، چه تجویزی و چه بدون نسخه، نمی‌دانند بهترین زمان مصرف این داروها چه وقت است، خصوصا در ارتباط با زمان وعده‌هایی غذایی و اینکه صبح داروها را مصرف کنند یا شب زمان خواب.

ارزیابی مطالعاتی در مورد بهترین زمان مصرف داروها، کرونوتراپی (chronotherapy) نام دارد و اطلاعات مفیدی به افراد ارائه می‌دهد تا بیماری‌های خود را به بهترین شکل مدیریت کنند.

دارو را پیش از غذا مصرف کنیم یا همراه غذا و یا بعد از غذا؟

پاسخ ساده‌ای برای این پرسش وجود ندارد. اما به عنوان یک اصل کلی شما باید دارو را با معده خالی (یک ساعت پیش از غذا یا دو ساعت بعد از غذا) مصرف کنید، مگر اینکه جور دیگری توصیه شده باشد.
خیلی از داروها تحت تاثیر چیزی که می‌خورید قرار می‌گیرند. مثلا خوردن قرص همراه غذا ممکن است در شیوه‌ی جذب آن در معده و روده اختلال ایجاد کند. اگر همزمان با مصرف دارو در معده‌تان غذا باشد، ممکن است جذب دارو به تاخیر بیفتد یا کمتر شود.
اما بعضی از داروها مانند آسپیرین و دیگر داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی، با غذا بهتر تحمل می‌شوند. بنابراین ترجیحا آن‌ها را همراه غذا یا فورا بعد از غذا مصرف کنید تا احتمال عوارض جانبی آن‌ها مانند خونریزی معده و ریفلاکس اسید کمتر شود.
داروهایی که باعث تهوع و استفراغ می‌شوند نیز اغلب بهتر است بعد از غذا مصرف شوند تا حالت تهوع و استفراغ ایجاد نکنند. به هر صورت کار درست این است از پزشک یا داروساز بپرسید بهتر است داروی مورد نظر را همراه با غذا مصرف کنید یا نه.

تداخل غذا با دارو

بعضی از غذاها علاوه بر اینکه می‌توانند بر توانایی بدن در جذب دارو اثر بگذارند، می‌توانند با ترکیبات یک دارو نیز واکنش نشان داده و جلوی عملکرد درست دارو را بگیرند. گریپ‌فروت و آب گریپ‌فروت نمونه‌های خوبی از غذاهایی هستند که می‌تواند در عملکرد داروها اختلال ایجاد کنند. گریپ‌فروت با بعضی از آنزیم‌های مسئول در تجزیه دارو در بدن تداخل دارد و منجر به افزایش مقدار داروی تجمع یافته در بدن می‌شود. افزایش سطح دارو در بدن هم باعث تشدید عوارض جانبی آن خواهد شد.
بسته به اینکه دارو به چه منظوری تجویز شده این پتانسیل را دارد که اثرات خطرناکی بگذارد. مثلا اگر یک داروی ضدفشارخون در بدن تجمع کند، ممکن است فشارخون را در حد خطرناکی پایین بیاورد.
چنین تداخلات غذایی و دارویی می‌توانند هم در مورد داروهای تجویزی و هم داروهای بدون نسخه مانند آنتی‌اسیدها و ویتامین‌ها و مکمل‌های آهن رخ دهند.
یک مسئله‌ی بسیار مهم و گاهی خطرناک دیگر اینکه این احتمال هم وجود دارد یک داروی جدید با دارویی که در حال حاضر مصرف می‌کنید تداخل داشته باشد. به همین دلیل همیشه باید پزشکتان را در جریان هر دارویی که مصرف می‌کنید قرار دهید.

خیلی از افراد علاوه بر اینکه می‌خواهند بدانند دارو را همراه غذا مصرف کنند یا پیش از غذا و یا بعد از غذا، مایلند بدانند چه زمانی از روز بهترین وقت مصرف انواع داروهاست. چند نمونه به شما ارائه می‌دهیم:

داروهای فشارخون را چه زمانی مصرف کنید؟

ادرارآورها نوعی از دارو هستند که برای کاهش فشارخون بالا استفاده می‌شوند. این داروها نیاز به ادرار کردن را افزایش می‌دهند، بنابراین اغلب صبح مصرف می‌شوند تا در خواب شب اختلال ایجاد نکنند.
دیگر داروهای ضدفشارخون نیز معمولا صبح‌ها مصرف می‌شوند؛ اما مطالعه‌ی گسترده‌ای در انگلیس در حال بررسی و مطالعه‌ی بهترین زمان مصرف داروهای فشارخون می‌باشد. تحقیقی در گذشته نشان داده بود که مصرف داروهای فشارخون در شب باعث کنترل بهتر فشارخون شده و ریسک مرگ یا بیماری‌های قلبی و عروقی را پایین می‌آورد.
توجه داشته باشید که با افزایش سن، فشارخون شما دیگر در طول خواب مانند زمانی که جوان‌تر هستید کاهش نمی‌یابد و خطر سکته و حمله قلبی را افزایش می‌دهد. مصرف داروهای فشارخون در شب می‌تواند این خطر را کاهش دهد. دو موردی که باید در شب مصرف شوند عبارتند از مهارکننده‌های ACE (مهارکننده‌های آنزیم تبدیل‌کننده آنژیوتانسین) و ARB (مسدودکننده‌های گیرنده آنژیوتانسین II).

زمان مناسب برای مصرف استاتین‌ها

استاتین‌ها برای کاهش کلسترول LDL و معمولا یک بار در روز مصرف می‌شوند، اما بهترین زمان مصرف‌شان کِی است؟ استاتین‌ها، آنزیمی را که کلسترول تولید می‌کند مهار می‌کنند و از این رو میزان کلسترولی را که کبد می‌سازد کاهش می‌دهند. این آنزیم شب‌‌ها فعال‌تر است، به همین دلیل داروسازها توصیه می‌کنند بهترین زمان مصرف استاتین‌ها در زمان خواب است، اما در واقع بستگی به این دارد که نوع استاتینی که مصرف می‌کنید تا چه مدتی در سیستم بدنتان می‌ماند که به آن نیمه عمر دارو می‌گویند، یعنی استاتینی که مصرف می‌کنید در مدت زمان کوتاه اثر می‌کند یا در مدت زمان طولانی. بنابراین همیشه تابع دستور پزشک باشید و بروشور دارو را کامل بخوانید.

داروهای آرتروز را چه زمانی مصرف کنید؟

اگر استئوآرتریت داشته باشید، پزشکان به طور کلی توصیه می‌کنند داروی مسکن‌تان را زمانی مصرف کنید که درد زیادی دارید. همیشه یادتان باشد حداقل فاصله زمانی لازم بین دو وعده داروی مسکن را رعایت کنید. اگر دو دوز مسکن را خیلی نزدیک به هم مصرف کنید، ممکن است مسموم شوید.
یادتان باشد داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی به طور کل باید همراه غذا مصرف شوند تا اثرات گوارشی آن‌ها به حداقل برسد.

قرص‌های پروژسترونی را چه زمانی مصرف کنید؟

خیلی مهم است که قرص‌ پروژسترونی (progestogen – only pill) را هر روز راس ساعت مشخص مصرف کنید تا عملکرد موثری داشته باشد و این مسئله در مورد قرص‌های پروژسترونی مهم‌تر از قرص‌های ضدبارداری معمولی است. قرص‌های پروژسترونی یا مینی‌پیل عملکرد متفاوتی با قرص‌های معمولی دارد زیرا ترشحات دهانه رحم را غلیظ و برای اسپرم نامناسب می‌کند. این قرص جلوی تخمک‌گذاری را می‌گیرد اما نه به طور مداوم.
اثر قرص‌های پروژسترونی در برخی از خانم‌ها بعد از تقریبا ۲۱ ساعت از بین می‌رود، بنابراین باید با توجه به زمانی از روز که معمولا فعالیت جنسی دارید، زمان مصرف قرص را تنظیم کنید؛ مثلا اگر معمولا شب‌ها رابطه جنسی دارید، باید قرص پروژسترونی را صبح مصرف کنید.

بهترین زمان مصرف بیس فسفونات‌ها

بیس‌فسفونات‌ها داروهایی برای پوکی استخوان هستند که معمولا صبح‌ها مصرف می‌شوند، زیرا فرد بعد از مصرف آن باید حداقل ۳۰ دقیقه دراز نکشد تا دارو به مری برنگردد و باعث سوزش و ناراحتی معده نشود.

داروهایی که عوارض جانبی خواب‌آوری دارند

داروهایی که می‌توانند حالت آرام‌بخش و خواب ایجاد کنند، مثلا بعضی از ضدافسردگی‌های سه حلقه‌ای، بهتر است شب‌ها مصرف شوند. دیگر داروهای ضدافسردگی، مثلا مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) می‌توانند در خواب اختلال ایجاد کنند و بهتر است صبح‌ها مصرف شوند.

داروهای تیروئیدی

خیلی از افراد برای جایگزین هورمون‌هایی که غده تیروئیدشان دیگر تولید نمی‌کند، باید داروی تیروئید مصرف کنند. داروهای تیروئید می‌توانند با داروهای دیگر تداخل ایجاد کنند، بنابراین همیشه بهتر است آن‌ها را با معده خالی و اول صبح مصرف کنید.

چند توصیه
. همیشه برچسب یا بروشور دارو را بخوانید و اگر چیزی را متوجه نشدید یا به اطلاعات بیشتری نیاز داشتید، از پزشک یا داروساز بپرسید.
. اگر پزشک دارویی برایتان تجویز کرد، حتما او را در جریان تمام داروهایی که مصرف می‌کنید قرار دهید، حتی داروهای مکمل و گیاهی.
. دارو را با یک لیوان آب پُر مصرف کنید، مگر اینکه جور دیگری توصیه شده باشد.
. دارو را با غذا مخلوط نکنید، قرص‌ها را نجوید یا خُرد نکنید و کپسول‌ها را باز نکنید، زیرا روی عملکرد دارو اثر می‌گذارد.
. قرص‌های ویتامین را با داروهای دیگر مصرف نکنید، زیرا ویتامین‌ها و املاح می‌توانند با بعضی از داروها تداخل ایجاد کنند.
. داروها را با نوشیدنی‌های داغ ترکیب نکنید، زیرا گرمای نوشیدنی می‌تواند اثر دارو را از بین ببرد.
. اگر زمان مصرف دارو را فراموش می‌کنید، از یادآور گوشی یا زنگ ساعت کمک بگیرید.

منبع: tebyan.net


 

0
نوشته شده توسط تحریریه جامعه پزشکان ایران

ارتباط بیماری تیروئید و دیابت

بیماری‌‌ها و راه درمان , پیشگیری بهتر از درمان

 

بیماری تیروئید در متابولیسم اختلال ایجاد می‌کند و به همین دلیل قند خون که در اصل باید به‌عنوان انرژی مصرف شود، در بدن تجمع می‌یابد و این مسئله ریسک دیابت را بالا برده و اگر در حال حاضر دیابت داشته باشید، کنترل قند خون را دشوار می‌کند.

چندان عجیب نیست که یک نفر هم بیماری تیروئید داشته باشد و هم دیابت. در واقع اگر شما دیابت نوع اول، دیابت نوع دوم، مقاومت به انسولین یا سندرم متابولیک داشته باشید، احتمال اینکه به بیماری تیروئید دچار شوید زیاد است.

از طرفی دیگر، بیماری تیروئید نیز احتمال ابتلا به سندرم متابولیک یا دیابت نوع دوم را افزایش می‌دهد و اگر چاق باشید یا اضافه‌وزن داشته باشید، این ارتباط قوی‌تر هم می‌شود. در این مطلب به شما می‌گوییم بیماری تیروئید و دیابت چگونه به هم مرتبط‌اند و چگونه اگر دیابت دارید از ابتلا به بیماری تیروئید پیشگیری کنید و برعکس.

بیماری تیروئید و قند‌خون

غده تیروئید عضوی پروانه‌ای شکل در پایین گردن است که نقش مهمی در تنظیم بسیاری از عملکردهای بدن دارد، از جمله متابولیسم (نحوهٔ استفادهٔ بدن از انرژی).

بیماری تیروئید در متابولیسم اختلال ایجاد می‌کند و به همین دلیل قند خون که در اصل باید به‌عنوان انرژی مصرف شود، در بدن تجمع می‌یابد و این مسئله ریسک دیابت را بالا برده و اگر در حال حاضر دیابت داشته باشید، کنترل قند خون را دشوار می‌کند.
پُرکاری تیروئید ارتباط تنگاتنگی با هایپرگلیسمی (قند خون بالا) دارد. قند خون بالای ناشی از بیماری تیروئید هم می‌تواند موجب سندرم متابولیک شود. سندرم متابولیک، دسته‌ای از پنج عارضه است: گلوکز بالا، فشارخون بالا، تری‌گلیسرید بالا، کلسترول خوب پایین (HDL) و اندازهٔ زیاد دور کمر که ریسک بیماری قلبی، دیابت و سکته مغزی را افزایش می‌دهد. سندرم متابولیک درمان نشده می‌تواند به دیابت نوع دوم منجر شود.

بیماری تیروئید و انسولین

بیماری تیروئید می‌تواند در تولید انسولین اختلال ایجاد کند. انسولین هورمونی است که به سلول‌ها این امکان را می‌دهد تا سلول‌ها از گلوکز به‌عنوان انرژی استفاده کنند و این اتفاق قند خون را پایین می‌آورد.
پُرکاری تیروئید، متابولیسم را افزایش می‌دهد و این باعث می‌شود انسولین سریع‌تر از حد معمول از بدن حذف شود و در نتیجه قند خون بالا رفته و ریسک دیابت نوع دوم نیز بیشتر می‌شود. بیماران دیابتی که نیاز به تزریق انسولین دارند نیز ممکن است به دوزهای بالاتری از انسولین نیاز پیدا کنند.
از سویی دیگر، کم‌کاری تیروئید، متابولیسم را کاهش می‌دهد و وقتی چنین اتفاقی می‌افتد، انسولین بیشتر از حد معمول در بدن می‌ماند و باعث افت قند خون می‌شود. در افرادی که داروهای دیابت مصرف می‌کنند، افت قند خون می‌تواند گاهی بسیار شدید شده و منجر به سرگیجه و عدم تعادل و افت هشیاری شود.

دیگر ارتباط‌ها میان دیابت و بیماری تیروئید

علاوه بر مشکل در متابولیسم گلوکز و تولید انسولین، ارتباط‌های دیگری نیز میان بیماری تیروئید و دیابت وجود دارد.

بیماری‌های خودایمنی
دیابت نوع اول یک بیماری خودایمنی است که در آن سیستم ایمنی بدن به سلول‌های تولیدکنندهٔ انسولین حمله می‌کند. انواع خاصی از بیماری‌های تیروئید به نام هاشیموتو و بیماری گریوز نیز خودایمنی هستند. تیروئیدیت هاشیموتو، شایع‌ترین علت کم‌کاری تیروئید در بسیاری از کشورهاست. مطالعات نشان می‌دهند بیشتر افرادی که دیابت نوع اول دارند در نهایت به بیماری هاشیموتو مبتلا می‌شوند.
از طرفی دیگر، بیماری گریوز باعث پُرکاری تیروئید می‌شود. تقریباً ده درصد افرادی که دیابت نوع اول دارند به بیماری گریوز دچار می‌شوند.

حور هیپوتالامیک – هیپوفیز آدرنال
هورمون‌های تیروئید و انسولین هر دو تحت‌تأثیر سه ارگان هستند که با هم کار می‌کنند: هیپوتالاموس مغز، غده هیپوفیز و غدد آدرنال. این سیستم تحت عنوان محور هیپوتالامیک – هیپوفیز آدرنال (HPA axis) سیگنال‌هایی بین خود ردوبدل می‌کنند تا با هم واکنش بدن نسبت به استرس را کنترل نمایند. آنها این کار را با تنظیم سطح هورمون کورتیزول انجام می‌دهند.
اگر در هر یک از این سه ارگان این سیستم مشکلی رخ بدهد، بر میزان تولید کورتیزول اثر خواهد گذاشت. کورتیزول بالا می‌تواند منجر به بالارفتن قند خون و کاهش هورمون تیروئید شود. پایین بودن سطح کورتیزول نیز می‌تواند موجب افت قند خون و افزایش هورمون تیروئید شود.

پیشگیری و مدیریت

اگر بیماری تیروئید یا دیابت برایتان تشخیص داده شده، رسیدن به وزن سالم و حفظ آن یکی از بهترین کارهایی است که می‌توانید برای پیشگیری از ابتلا به آن عارضهٔ دیگر انجام دهید. کنترل قند خون یا هورمون‌های تیروئید نیز یک راه مؤثر دیگر است.
اگر مقاومت به انسولین دارید یعنی بدنتان آن‌گونه که باید به انسولین پاسخ نمی‌دهد، بیماری تیروئید می‌تواند کنترل سطح قند خون را دشوارتر نماید. با مدیریت مقاومت به انسولین با کمک دارو، رژیم غذایی و ورزش می‌توانید از ابتلا به دیابت و عوارض بیماری تیروئید پیشگیری کنید.
با کنترل پرکاری تیروئید با دارو، رژیم غذایی و ورزش می‌توانید ریسک ابتلا به دیابت نوع دوم را نیز کاهش دهید.

خلاصه
دیابت و بیماری تیروئید دو بیماری کاملاً مرتبط با هم هستند. اگر پرکاری تیروئید داشته باشید، سطح انسولینتان می‌تواند افت کند و قند خونتان بالا رود و ریسک دیابت را افزایش دهد. اگر کم‌کاری تیروئید داشته باشید، عکس این اتفاق می‌افتد و منجر به افت قند خون می‌شود.
از سویی دیگر، دیابت نوع اول می‌تواند ریسک تیروئیدیت هاشیموتو و بیماری گریوز را افزایش دهد. ضمناً هرگونه مشکلی در سیستم هیپوتالامیک – هیپوفیز آدرنال نیز می‌تواند اثر منفی بر سطح انسولین و هورمون‌های تیروئید بگذارد. اگر دچار دیابت یا بیماری تیروئید هستید، مدیریت درست عارضه‌‌تان و حفظ وزن سالم می‌تواند احتمال ابتلا به عارضهٔ دیگر را کاهش دهد.

یک توصیه
به دلیل اینکه افرادی که دیابت نوع اول دارند بسیار در معرض مشکلات تیروئید هستند، انجمن دیابت آمریکا توصیه کرده است هرکسی که دیابت نوع اول دارد، به‌محض تشخیص این عارضه، از جهت کم‌کاری تیروئید نیز چکاپ تکرار شود.

منبع: tebyan.net


 

0
نوشته شده توسط تحریریه جامعه پزشکان ایران

بیماری‌هایی که وزن را کاهش می‌دهند

بیماری‌‌ها و راه درمان, پیشگیری بهتر از درمان

 

اگر بدون دلیل در عرض ۶ تا ۱۲ ماه بیشتر از ۵ درصد از وزن بدنتان کم شده (مثلاً اگر ۷۰ کیلوگرم وزنتان بوده و سه و نیم کیلوگرم کم کرده‌اید) باید به پزشک مراجعه کنید، خصوصاً اگر سنتان بالاست. کاهش وزن ناگهانی و بدون دلیل می‌تواند نشانهٔ وجود مشکلی در سلامتی باشد.

پرکاری تیروئید

اگر غدهٔ تیروئید شما مقدار زیادی هورمون تیروئید تولید کند، متابولیسمتان خیلی سریع شده و کالری زیادی می‌سوزانید و وزن کم می‌کنید. همچنین ممکن است شکمتان بیشتر از حد معمول کار کند و ضربان قلبتان تند شود و احساس اضطراب کنید. پزشک می‌تواند با دارو به کنترل این عارضه کمک کند.

دیابت

انسولین هورمونی است که بدن شما آن را می‌سازد تا قند خونتان را به انرژی تبدیل کند. اگر دیابت داشته باشید یعنی نمی‌توانید انسولین بسازید یا از انسولین آن‌طوری که لازم است استفاده کنید. وقتی سلول‌ها بدون سوخت می‌مانند، بدنتان فکر می‌کند در وضعیت خطرناکی قرار گرفته و شروع می‌کند به سوزاندن چربی و عضله و این اتفاق باعث کاهش وزن می‌شود. همچنین ممکن است بیشتر از حد معمول احساس تشنگی و خستگی کرده و مکرراً ادرار کنید. اگر این علائم را دارید با پزشک مشورت کنید تا درصورتی‌که دیابت دارید، یک برنامهٔ درمانی مناسب برایتان در نظر گرفته شود.

بیماری سلیاک

اگر بیماری سلیاک داشته باشید بدنتان به گلوتن حساسیت نشان می‌دهد. گلوتن پروتئینی است که در گندم و دیگر غلات وجود دارد. وقتی شما گلوتن می‌خورید، سیستم ایمنی‌تان که قرار است به شما در مبارزه با باکتری‌ها و میکروب‌ها کمک کند، اشتباها به رودهٔ باریکتان حمله‌ور می‌شود و این اتفاق باعث می‌شود بدنتان به‌سختی بتواند مواد مغذی را دریافت نماید، در نتیجه وزن کم می‌کنید. همچنین ممکن است دچار سردرد، خارش پوست، زخم دهان و درد مفصل نیز باشید. فقط پزشک می‌تواند به شما بگوید بیماری سلیاک دارید یا خیر. اگر سلیاک داشته باشید باید تابع یک رژیم غذایی خاص باشید تا علائمتان متوقف شوند.

داروها

داروهایی که برای درمان برخی از بیماری‌ها به کار می‌روند ممکن است سوخت‌وساز بدن را بیشتر کنند و سبب کالری‌سوزی بیشتر شوند یا باعث شوند شما کمتر احساس گرسنگی کنید. این داروها شامل موارد زیر می‌شوند:
. داروهای محرک (stimulants)
. داروهای شیمی‌درمانی
. داروهای ضدافسردگی
. داروهای دیابت نوع دوم
اگر با شروع مصرف دارویی احساس می‌کنید اشتهایتان کم شده یا در حال وزن کم‌کردن هستید با پزشکتان مشورت کنید.

استرس

طبیعی است بعد ازدست‌دادن شغل، طلاق یا ازدست‌دادن یکی از عزیزان وزن کم کنید، اما باید بعد از مدتی بعد که شرایط به حالت عادی‌تری برگشت به وزن نرمالتان برگردید. شاید به کمک و حمایت خانواده و دوستان و یا مشاوره و روان‌درمانگر نیاز داشته باشید.

لوپوس

لوپوس بیماری است که در آن سیستم ایمنی اشتباها فعال شده و به بافت‌ها و ارگان‌های بدن حمله می‌کند. کسی که لوپوس دارد ممکن است وزن کم کند، زیرا سیستم گوارش او تحریک شده و بدن به‌سختی می‌تواند مواد مغذی غذاها را دریافت کند. بیماری لوپوس می‌تواند موجب احساس خستگی و دردناک شدن و سفتی مفاصل نیز بشود. خیلی از افرادی که لوپوس دارند دچار راش پوستی پروانه‌ای شکل روی صورت می‌شوند. پزشک می‌تواند با تجویز دارو و توصیه به تغییراتی در تغذیه و سبک زندگی، علائم بیمار را تسکین دهد.

بیماری آدیسون

در بیماری آدیسون، غدد آدرنال شما به اندازهٔ کافی هورمون تولید نمی‌کنند، خصوصاً هورمونی به نام کورتیزول، و این اتفاق می‌تواند مشکلاتی مانند تهوع و استفراغ و شکم درد و در برخی موارد اسهال ایجاد کند. این چیزها می‌توانند شما را بی‌اشتها کرده و در نهایت منجر به کاهش وزنتان شوند. پزشک می‌تواند به شما کمک کند علائمتان را مدیریت کرده و از داروهای جایگزین هورمون استفاده کنید.

سرطان

سلول‌های سرطانی انرژی زیادی مصرف می‌کنند یا مواد شیمیایی تولید می‌کنند که شیوهٔ هضم غذا را تغییر می‌دهند. سیستم ایمنی نیز در مقابل سرطان اغلب به‌سختی فعالیت می‌کند. همهٔ این موارد بیمار را خسته کرده و انرژی زیادی از او می‌گیرد که می‌تواند منجر به کاهش وزن شود.

بیماری انسداد مزمن ریوی

این بیماری به کیسه‌های هوایی در ریه‌ها آسیب می‌زند و اغلب ناشی از سیگارکشیدن است. اگر به بیماری انسدادی ریه دچار باشید، به‌سختی نفس می‌کشید و همراه با سرفه مایع غلیظی به نام موکوس بالا می‌آورید. بدن شما به کالری بیشتری نیاز دارد تا با هر نفسی که می‌کشید اکسیژن بیشتری بگیرد. در نتیجه به‌راحتی خسته می‌شوید و اشتهای خود را از دست می‌دهید. همهٔ این موارد می‌توانند موجب کاهش وزن شوند.

نارسایی قلبی

اگر قلب شما نتواند خون و اکسیژن کافی به باقی بدنتان برساند، سیستم گوارشتان هم نمی‌تواند خون کافی دریافت کند تا کارش را خوب انجام دهد، و این می‌تواند باعث شود حتی وقتی چیزی نخورده‌اید احساس سیری کرده و در معده‌تان احساس ناخوشی کنید. در نهایت بدنتان ممکن است نتواند مایعات اضافی را دفع کند و این مایعات در روده‌هایتان تجمع کنند و اجازهٔ جذب مواد مغذی را ندهند. شاید پزشک توصیه کند کمتر نمک مصرف کنید و به شما داروهایی بدهد که ادرارآور هستند (diuretics) و کمک می‌کنند مایعات اضافی از بدن دفع شوند.

زوال عقل

زوال عقل موجب ضعف توانایی شما در فکرکردن بر اساس حافظه و همچنین ضعف مهارت‌های اجتماعی می‌شود. در مراحل بعدی این بیماری باعث می‌شود وزن کم کنید زیرا فراموش می‌کنید غذا بخورید یا جویدن و بلعیدن برایتان سخت می‌شود. عفونت‌های مزمن، رژیم‌های غذایی خاص و داروهایی که برای درمان زوال عقل به کار می‌روند می‌توانند سبب کاهش وزن شوند.

منبع: tebyan.net


 

0
نوشته شده توسط تحریریه جامعه پزشکان ایران

چرا وقتی می‌خوابم، دست‌هایم بی‌حس می‌شوند؟

بیماری‌‌ها و راه درمان , پیشگیری بهتر از درمان

 

آیا شما هم از آن دسته افرادی هستید که هنگام خواب، دستانتان بی‌حس می‌شود؟ آیا تاکنون با احساس غیرمنتظره‌ای در دستانتان به طور ناگهانی از خواب بیدار شده‌اید؟ آیا دستانتان چندین بار در شب بی‌حس می‌شود و شما را با احساس بدی از خواب بیدار می‌کند؟ اگر چنین است،

خوابیدن در وضعیت بد مثلاً زمانی که دستتان زیرتان می‌ماند و تحت‌فشار قرار می‌گیرد می‌تواند یکی از ساده‌ترین دلایل گرفتگی یا بی‌حسی در دست‌ها باشد که خیلی زود بعد از بیدار شدن این مشکل رفع می‌شود. اما موارد دیگری هم وجود دارد که در آن‌ها این احساس بی‌حسی و به خواب رفتن دست‌ها هیچ ارتباطی با موقعیت شما ندارد. این احساس ناخوشایند را گاهی اوقات ممکن است در مناطق دیگر مانند پاها یا ران‌هایتان نیز احساس کنید. بیایید نگاهی به دلایل بی‌حسی و گزگز شدن دست‌ها بیندازیم.

دلایل به خواب رفتن دست‌ها

سندروم تونل کارپال
سندروم تونل کارپال بدون شک شایع‌ترین علت ایجاد این مشکل است. سه انگشت اصلی شست، اشاره و میانی بیشترین تأثیر را از سندرم تونل کارپال می‌پذیرند. این مشکل در اثر فشرده شدن عصب مدیان ایجاد می‌شود، یک نوروپاتی محیطی که به مچ دست فشار وارد می‌کند و باعث ایجاد علائمی مانند درد، مشکل در حرکت، کاهش حساسیت و بی‌حسی می‌شود و افراد بیشتر در شب از این علائم رنج می‌برند.

کار زیاد در طول روز
بعضی اوقات مچ دست خسته می‌شود. کارهای دستی مانند تایپ کردن زیاد با رایانه، استفاده از قیچی، ابزار و خیاطیِ زیاد می‌تواند به اعصاب دست آسیب برساند. خم و راست کردن بیش از حد این ناحیه به آن فشار اضافی وارد می‌کند و باعث می‌شود افراد هنگام شب که دیگر حرکت نمی‌کنند و فشار از روی اعصاب و تاندون‌ها کاملا برداشته می‌شود، احساس بی‌حسی و سوزن سوزن شدن در ناحیه‌ی دست‌ها را تجربه کنند.

احتباس مایعات
وجود چند کیلو اضافه وزن، ورزش نکردن و یا داشتن یک رژیم غذایی نامناسب می‌تواند به دلیل احتباس مایعات باعث تورم در دست و پا شود. سوزن سوزن شدن دست‌ها همیشه در شب شدیدتر است. در طول شب، خون به آن اندازه جریان ندارد، بنابراین فشاری ایجاد می‌کند که منجر به این ناراحتی می‌شود.

کمبود ویتامین B12
ویتامین B12 برای عملکرد صحیح مغز و سیستم عصبی مرکزی، سنتز DNA و ساخت گلبول‌های قرمز ضروری است. اغلب اوقات، رژیم غذایی نامناسب منجر به کمبود ویتامین‌های گروه B می‌شود. این کمبود ویتامینی عواقب زیادی به همراه دارد. خستگی، خواب‌آلودگی، رنگ‌پریدگی پوست، تاکیکاردی و بی‌حسی دست و پاها مشخصه کمبود ویتامین B12 است.

نشانگان خروجی قفسه سینه
نشانگان خروجی قفسه سینه یا سندرم توراسیک اوت لت (TOS) مجموعه‌ای از اختلالات است که به دلیل تحریک، آسیب یا فشرده شدن اعصاب یا رگ‌های خونی در ناحیه زیر گردن و بالای قفسه سینه به وجود می‌آید. بی‌حسی در ناحیه ساعد، دست و انگشتان از علائم شایع فشرده شدن عصب است که می‌تواند باعث ایجاد درد در قسمت‌هایی از گردن، شانه، بازو یا دست شما شود.

دیابت
همان‌طور که می‌دانید دیابت یک بیماری مزمن است که باعث افزایش قند خون می‌شود. دیابت زمانی اتفاق می‌افتد که بدن شما یا به طور مؤثر به انسولین پاسخ نمی‌دهد یا به اندازه کافی آن را تولید نمی‌کند.
تقریباً نیمی از کل مبتلایان به دیابت نوعی آسیب عصبی دارند، از جمله نوروپاتی محیطی و سندرم تونل کارپال که می‌توانند باعث درد، بی‌حسی و ضعف در دستانشان شود.

شیمی‌درمانی و برخی داروها
شیمی‌درمانی و برخی داروها می‌توانند به اعصاب محیطی آسیب برسانند. مطالعات نشان می‌دهد که نوروپاتی محیطی ناشی از شیمی درمانی ۳۰ تا ۶۸ درصد از افراد تحت معالجه را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
سایر داروهای شناخته شده که ممکن است موجب نوروپاتی محیطی شوند عبارت‌اند از ضدتشنج‌ها، برخی داروهای قلب و کاهش‌دهنده فشارخون و برخی از آنتی‌بیوتیک‌ها از جمله مترونیدازول و فلوروکینولون.

دیگر بیماری‌ها و شرایطی که موجب بی‌حسی دست‌ها می‌شود:

– روماتیسم مفصلی؛
– بیماری ‌ام اس؛
-لوپوس؛
– بیماری لایم؛
– اچ آی وی و ایدز؛
– سفلیس؛
– سندرم شوگرن؛
– کم‌کاری تیروئید؛
– سندرم گیلن‌باره؛
– پدیده رینود؛
– کیست گانگلیون؛
– مصرف الکل.

توصیه‌های درمانی هنگام بی‌حس شدن دست‌ها

قبل از اینکه بخوابید، یک قاشق غذاخوری روغن کتان بخورید. طبق مطالعات متعددی، روغن بزرک یک ضدالتهاب مؤثر است که بر روی اندام‌های انتهایی عمل کرده و احساس بی‌حسی در دست‌ها را کاهش می‌دهد.

دستانتان را در روشویی در آب غوطه‌ور کنید. افزودن چند قالب کوچک یخ باعث می‌شود این کار مؤثرتر باشد. قرار دادن دست‌ها در آب خنک باعث تسکین فشار و التهاب اطراف اعصاب و کاهش درد می‌شود. این کار را قبل از رفتن به رختخواب انجام دهید و اثر آن را ببینید!

مصرف نمک و نوشیدنی‌های اسیدی را کاهش دهید. این محصولات التهاب و درد را بدتر می‌کنند.

بدنتان را به خوبی هیدراته نگه دارید. حداقل روزانه دو لیتر آب بنوشید. آب برخی سبزیجات مدر بوده و به پاکسازی بدنتان کمک می‌کنند به این ترتیب هم بدنتان هیدراته می‌شود و هم از این طریق از احتباس مایعات جلوگیری می‌کنید. به عنوان مثال مقداری کنگرفرنگی را در آب بجوشانید، مخلوط را صاف کنید و سپس آن را با آب نصف لیمو مخلوط کنید.

این مهم است که ویتامین B را در رژیم غذایی خود وارد کنید. ماهی تن، سیب‌زمینی‌ها، موز و سایر سبزیجات سبز برگ دارای این ویتامین ضروری هستند. علاوه بر این، شما می‌توانید با نظر پزشک از مکمل‌های موجود در داروخانه‌ها یا فروشگاه‌های مواد غذایی سالم برای غنی‌سازی رژیم خود استفاده کنید. با مصرف مواد غذایی غنی از ویتامین‌های گروه ب و مکمل‌های حاوی آن، ممکن است شب‌ها دیگر احساس بی‌حسی در دست‌ها را تجربه نکنید.

در صورت لزوم مچ‌بند ببینید. اگر کارهای دستی زیادی انجام می‌دهید که شما را به مدت چند ساعت مجبور به استفاده از دست و مچتان می‌کند، از مچ‌بند کشی استفاده کنید. این مچ‌بندها فشار کافی برای محافظت از اعصاب و مفاصلتان را فراهم خواهند کرد.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟

اگر بی‌حسی دستتان ادامه‌دار است و با تغییر موقعیتتان بهبود نمی‌یابد، به پزشک مراجعه کنید.
اگر به طور کاملاً ناگهانی دچار بی‌حسی و خواب رفتن دست‌هایتان شُدید به ویژه هنگامی که با ضعف یا فلج، مشکل در صحبت کردن و یا سردرد شدید و ناگهانی همراه بود خیلی سریع به پزشک مراجعه کنید؛ زیرا این‌ها علائم بالقوه یک وضعیت اورژانس پزشکی مانند سکته مغزی است.

منبع: tebyan.net


0
نوشته شده توسط تحریریه جامعه پزشکان ایران

علائم هشداردهنده بیماری‌های پنهان

بیماری‌‌ها و راه درمان , پیشگیری بهتر از درمان

 

بدن شامل سیستم‌های به هم پیچیده، شبکه‌ها و ساختارهای به هم پیوسته است و زمانی که مشکلی در قسمتی از بدن رخ دهد، به صوت علایمی در ظاهر نشان می‌دهد. هرچند گاهی برخی مشکلات و بیماری‌های مخفی باقی می‌مانند. در این جا به چند علامت عجیب و غریب که ممکن است نشان‌دهنده‌ی آن باشد که شما از یک بیماری پنهان رنج می‌برید، اشاره می‌کنیم.

خراشیدگی های ناخن

اگر ناخن شما دارای شکاف‌های کوچک و سفید و چاله و خراشیدگی‌هایی است، احتمالا شما به بیماری پوستی پسوزیاریس مبتلا هستید. این در حالی است که شاید شما فکر کنید، خارش و قرمزی پوست تنها علامت این بیماری است. بین ۸۰ تا ۹۰ درصد افراد با این نشانه دچار این بیماری هستند.

بیماری پسوزیاریس بیماری پوستی مزمن خودایمنی است. این بیماری هنگامی رخ می‌دهد که سیستم‌ایمنی بدن سیگنال‌های اشتباهی می‌فرستد. این سیگنال‌ها باعث افزایش سرعت چرخهٔ رشد سلول‌های پوستی می‌شود. پسوریازیس مسری نیست.

توده‌های زیر پوست

برجستگی‌های زیر پوستی یا نُدول (گره) ممکن است از اولین نشانه‌های آرتریت روماتوئید باشند. این گره‌ها از جنس بافت هستند و گاهی تا اندازه‌ی یک گردو رشد کرده و اغلب نزدیک مفاصل هستند، به ویژه در دست و در نزدیکی آرنج.

درد آشیل پا

حتی اگر پوستتان روشن و بدون خارش است، درد آشیل و یا پاشنه‌ی پا می‌تواند نشان از بیماری آرتریت پسوریاتیک باشد.

این بیماری نوعی درد در ناحیه ی تاندون‌ها به دلیل بیماری پوستی می‌باشد. به گفته‌ی پزشکان، ورم سوسیسی شکل در انگشتان دست و پا نیز یکی از علایم این نوع آرتریت می‌باشد.

سکسه‌ی طولانی

اگر سکسکه ۴۸ ساعت و یا بیشتر به طول بیانجامد، می‌توان آن را علامتی از سرطان شش و یا سرطان مری دانست. همچنین گاهی این نشانه برای سکته‌ی مغزی و سایر سرطان‌ها و بیماری‌های سیستم عصبی نیز دیده می‌شود.

لرز مکرر

اگر حتی در فصل گرما احساس سرما می‌کنید، ممکن است مبتلا به بیماری غده‌ی تیروئید باشید. کم‌کاری تیروئید اصلی‌ترین دلیل احساس سرما و لرز غیر عادی‌ست. بهتر است در این زمان انرژی کمتری بسوزانید تا گرمای بیشتری را از دست ندهید.

نیاز فوری به دزدی

شوق و شور بیش از حد برای دزدیدن حتی یک بسته آدامس از فروشگاه، به سرقت بردن مواد آرایشی بهداشتی و یا دارو و مواد مخدر می‌تواند یکی از علائم اولیه زوال عقل باشد. این نوع زوال عقل فاجعه بار باعث بی‌توجهی فرد به آداب و رسوم و قوانین اجتماعی می‌شود.

تکرر ادرار

ادرار کردن مکرر یکی از علائم جدی دیابت نوع دو می‌باشد. زمانی که کلیه تمام تلاش خود را برای کنترل قند خون می‌کند، میزانی از قندهای اضافی از طریق بدن دفع می‌شود. ادرار بیش از حد باعث از دست رفتن حجم زیادی از آب مورد نیاز بدن و در نتیجه احساس عطش در فرد می‌شود.

منبع: tebyan.net


 

0
نوشته شده توسط تحریریه جامعه پزشکان ایران

کم‌کاری تیروئید و غذاهای مضر برای آن

بیماری‌‌ها و راه درمان, تغذیه سالم, پیشگیری بهتر از درمان,

 

یکی از راه‌های اصلی کنترل علائم کم‌کاری تیروئید، بهبود رژیم غذایی است. هر چند شما باید به دیگر توصیه‌های پزشکی نیز عمل نمایید؛ اما رژیم غذایی‌تان نیز از جنبه‌ی تنظیم عملکرد تیروئید نقش بسیار مهمی دارد.

در عارضه‌ی کم‌کاری تیروئید، فرایندهای هورمونی که برای متابولیسم ضروری‌اند آن گونه که باید تنظیم نیستند. به همین دلیل، افرادی که به کم‌کاری تیروئید دچارند معمولا وزن اضافه می‌کنند، حتی اگر سبک زندگی سالمی داشته باشند. اما آیا می دانید از چه غذاهایی باید پرهیز کنید؟

به‌طور کلی افرادی که مشکل کم‌کاری تیروئید دارند باید پیرو یک برنامه غذایی خاص باشند. اما به‌طور کلی، غذاهایی وجود دارند که باید از خوردن آن‌ها اجتناب کنید.

کم‌کاری تیروئید چیست؟

کم کاری تیروئید یک بیماری مربوط به غده تیروئید است که در آن، هورمون‌های تیروئید کم ترشح می‌شوند. کم کاری تیروئید به دلیل عدم تعادلی که در هورمون‌ها ایجاد می‌کند بر عملکرد متابولیسم، سلامت قلب و عروق و دیگر فرایندهای مهم بدن اثر می گذارد و واکنش‌های منفی ایجاد می نماید.
کم کاری تیروئید در میان خانم‌هایی که در دهه ۶۰ زندگی خود هستند، به دلیل تغییرات هورمونی، شایع‌تر است اما به طور کلی هر کسی می‌تواند به این عارضه دچار شود، از جمله نوجوانان.

علائم کم‌کاری تیروئید

در مراحل اولیه کم‌کاری تیروئید، پزشکان برای تشخیص آن دچار چالش می‌شوند؛ اما با پیشرفت این عارضه، علائم زیر ممکن است ظاهر شوند:

. خستگی؛
. خشکی پوست؛
. افزایش وزن؛
. حساسیت به سرما؛
. ریزش مو؛
. درد و گرفتگی عضلات؛
. التهاب پاها؛
. کاهش ضربان قلب؛
. افزایش کلسترول خون.


ضمنا ممکن است فرد دچار مشکل در تمرکز، تحریک پذیری عصبی و اختلالات خلقی (مانند افسردگی) شود. همچنین بی‌نظمی قاعدگی نیز دیده می‌شود.

اگر کم‌کاری تیروئید دارید این غذاها را نخورید

غذاهایی که بیماران دچار کم‌کاری تیروئید نباید مصرف کنند گواتروژن (ترکیباتی که عملکرد طبیعی تیروئید را مختل می‌کنند) نامیده می‌شوند. این مواد غذایی می‌توانند بر تولید طبیعی هورمون تیروئید اثر بگذارند.

غلاتی که گلوتن دارند
مصرف غلات با گلوتن بالا می‌توانند باعث شوند بدن به سختی بتواند داروهای جایگزین هورمون‌های تیروئید را جذب کند. سیستم ایمنی، گلوتن را به عنوان آنتی‌ژنی می‌بیند که باید به آن حمله کند. به همین دلیل، برای پیشگیری از مشکلات تیروئید و بهبود عملکرد این غده، بهتر است این نوع غذاها را از رژیم غذایی‌تان حذف کنید:

. محصولات غذایی بر پایه آرد سفید؛
. جو؛
. چاودار؛
. گندم.

سبزیجات چلیپایی
گل کلم، کلم بروکسل و دیگر سبزیجات کلمی از جمله کلم برگ و بروکلی سرشار از فیبر و سایر مواد مغذی هستند، اما در صورت داشتن کمبود یُد ممکن است در تولید هورمون تیروئید اختلال ایجاد کنند؛ زیرا این‌ها حاوی مواد گواتروژن نیز هستند و باعث مشکلاتی در جذب یُد می‌شوند. یُد یک ماده ضروری لازم برای تولید هورمون‌های تیروئید است، یعنی به بدن کمک می‌کند هورمون‌های تیروئید را به درستی جذب کند.
البته مصرف مقدار کمی از آن‌ها به صورت پخته مشکل خاصی ایجاد نمی‌کند.

سویا و مشتقاتش
سویا و همه‌ی مشتقات آن حاوی ایزوفلاوون هستند. ایزوفلاوون یک فیتواستروژن است که عملکرد غده تیروئید را تغییر می‌دهد، خصوصا در بیمارانی که کمبود یُد دارند. برخی از غذاهای سویاداری که باید از آن‌ها پرهیز کنید:
. شیر سویا
. پنیر تهیه شده از سویا
. سویا سس
. پروتئین‌های تهیه شده بر پایه‌ی سویا
البته مطالعه‌ای در مارس ۲۰۱۹ که در مجلات علمی منتشر شد، نشان داد سویا تأثیری بر هورمون‌های تیروئید ندارد و سطح هورمون‌های محرک تیروئید را به مقدار کمی ​​افزایش می‌دهد. اما از طرفی برخی تحقیقات نشان می‌دهد که مصرف سویا ممکن است با توانایی شما در جذب داروهای تیروئید تداخل داشته باشد. به همین دلیل، بهتر است با پزشکتان در این مورد مشورت کنید و یا این که حداقل ۴ ساعت قبل و بعد از مصرف داروهای تیروئیدتان از مصرف سویا و مشتقات آن پرهیز کنید.

قند و شیرینی‌جات
بیمارانی که کم کاری تیروئید دارند دارای مشکلی مداوم در سطح گلوکز خون هستند که اگر مراقب نباشند ممکن است به مقاومت به انسولین مبتلا شوند؛ اما لازم است یادتان باشد عملکرد متابولیک تغییر می‌یابد و این می‌تواند سبب چاقی و دیابت شود.
. بیماران باید انواع قند را از رژیم غذایی خود حذف کنند
. کارشناسان توصیه می‌کنند مواد جایگزین قند را نیز مصرف نکنند، حتی شیرین‌کننده‌های ارگانیک، زیرا این مواد می‌توانند باعث افزایش سطح قند خون شوند.

زیاده‌روی در مصرف یُد
طبق توصیه کارشناسان بهتر است از مصرف بیش از حد یُد پرهیز کنید زیرا یُد زیادی می‌تواند هم کم‌کاری تیروئید و هم پُرکاری تیروئید را تشدید کند. بنابراین از مصرف مکمل‌های حاوی یُد و مقدار زیادی نمک یُددار به بهانه‌ی دریافت ید بیشتر، پرهیز کنید مگر این که پزشکتان غیر این را به شما توصیه کرده باشد.

گوشت‌های فرآوری شده
با توجه به این واقعیت که گوشت‌های فرآوری شده (سوسیس، کالباس، ناگت و …) پُر از نیترات و نیتریت و دیگر مواد افزودنی‌اند، یکی از دشمنان سلامت تیروئید همین غذاها محسوب می‌شوند. وقتی شما مکررا در رژیم غذایی خود از گوشت‌های فرآوری شده استفاده می‌کنید، این مسئله می‌تواند سبب کم‌کاری تیروئید شده و حتی پیامدهایی برای متابولیسم و سلامت قلب و عروق‌تان داشته باشد.

اگر به کم‌کاری تیروئید دچارید، طبق توصیه‌های پزشک‌تان عمل کنید

به طور کلی شما باید علاوه بر محدود کردن مصرف مواد غذایی گفته شده، سبک زندگی خود را نیز بهتر کنید. به‌طور خلاصه، تابع توصیه‌های پزشک‌تان باشید، رژیم غذایی‌تان متعادل باشد، بی‌تحریک و یکجانشین نباشید و الکل و تنباکو نیز مصرف نکنید.

منبع: tebyan.net


 

0
نوشته شده توسط فرناز اخباری

تخمک‌گذاری چیست و چگونه می‌توانم تشخیص دهم که در حال تخمک‌گذاری هستم؟

بیماری‌‌ها و راه درمان , بارداری و زایمان, بهداشت بانوان , فرناز اخباری , یشگیری بهتر از درمان

 

به گزارش سایت helloclue.com

مهم‌ترین چیزهایی که باید بدانید

تخمک‌های شما در کیسه‌هایی به نام فولیکول در تخمدان شما زندگی می‌کنند.

فولیکول‌ها برای رشد و رهاسازی تخمک خود به شرایط مناسب نیاز دارند: محیط‌، سلامتی و رفتار شما همگی در این امر نقش دارند.

برای اطلاع از زمان تخمک‌گذاری‌، می‌توانید چرخه‌، مایع دهانه رحم‌، دمای پایه بدن و یا آزمایش تخمک‌گذاری داشته باشید.

تخمک‌گذاری گاهی با لکه بینی یا درد همراه است.

تخمکگذاری چیست؟

تخمک‌گذاری عبارت است از خروج تخمک از تخمدان در لوله فالوپ. این حالت به‌طور معمول حدود ۱۳-۱۵ روز قبل از شروع هر دوره قاعدگی اتفاق می‌افتد‌. زمان تخمک‌گذاری نیز مانند دوره قاعدگی می‌تواند از یک چرخه به چرخه دیگر متفاوت باشد‌، و ممکن است در دوره‌ای که اصلا تخمک‌گذاری ندارید‌، سیکل متمایزی داشته باشید.

درک اصول نحوه عملکرد تخمک‌گذاری می‌تواند ابزاری قدرتمند برای سلامت شما باشد.

معمولا افراد تنها پس از مشکلات بارداری با این موضوع آشنا می‌شوند. اما درک این فرآیند می‌تواند بینشی فراتر از باروری به شما ارائه دهد. شما هرگونه تغییر هورمونی در بدن خود را در آن زمان بهتر درک خواهید کرد و می‌دانید که چه عواملی (مانند استرس) ممکن است بر زمان تخمک‌گذاری شما تأثیر بگذارد و چرا تاثیر می‌گذارد.

در حال حاضر در کشورهای غربی گزارش شده است که هر خانم در طول عمر خود تقریباً ۴۰۰ بار تخمک‌گذاری دارد. این تعداد تحت تأثیر استفاده از داروهای ضد‌بارداری (که بسیاری از آن‌ها مانع تخمک‌گذاری می‌شوند)‌، زمان بارداری و شیردهی و هرگونه رفتار یا بیماری که بر هورمون‌های تولید مثل (مانند اختلالات خوردن‌، PCOS) موثر است می‌باشد. در دوران ماقبل تاریخ‌، زنان کمتر از نیمی از دفعات کنونی تخمک‌گذاری داشته‌اند.

اتفاقات زیادی در هر تخمک‌گذاری اتفاق می‌افتد. و اگر شرایط مناسب نباشد‌، این اتفاق نمی‌افتد.

تکثیر و رهاسازی تخمک در هر چرخه در پاسخ به فراز و نشیب‌های پیچیده هورمون‌های تولید مثل شما اتفاق می‌افتد. تخمک‌گذاری (و چرخه قاعدگی به‌طور کلی) تحت تأثیر عوامل انرژی‌زا‌، تغذیه‌ای‌، احساسی و اجتماعی قرار دارد.

عوامل کوتاه مدت مانند جت لگ‌، تغییرات فصلی‌، استرس و سیگار کشیدن و همچنین عوامل طولانی مدت مانند سندرم تخمدان پلی‌کیستیک و اختلالات تیروئید می‌تواننند موثر باشند.

نحوه عملکرد تخمکگذاری: اصول اولیه

تخمک‌های ریز در کیسه‌هایی به نام فولیکول در تخمدان شما ایجاد می‌شوند. فولیکول‌ها چندین ماه قبل از آماده شدن برای رهاسازی تخمک خود رشد می‌کنند (حدودا بیش از ۱۷۵ روز یا بیش از ۶ سیکل). در هر زمان‌، فولیکول‌هایی در مراحل مختلف رشد در تخمدان شما وجود دارد.

دانشمندان قدیمی فولیکول را با خود تخمک اشتباه می‌گرفتند.

فولیکول‌ها دچار تغییرات باور نکردنی می‌شوند که منجر به تخمک‌گذاری می‌شود و قسمت‌ها و لایه‌های زیادی را ایجاد می‌کند که هر کدام عملکردهای خاص خود را دارند. با این‌حال‌، اکثر فولیکول‌ها هرگز به تخمک‌گذاری نمی‌رسند و در مراحل مختلف رشد یا پیش از رشد از بین می‌روند.

در ابتدای هر چرخه قاعدگی‌، چند عدد (تقریبا ۱۰ عدد) فولیکول در حال رشد برای تخمک‌گذاری در آن چرخه در نظر گرفته می‌شود. تقریباً در نیمه راه فاز فولیکولی‌، یک فولیکول غالب می‌شود.

درست مانند یک ورزشکار فوق‌ستاره که از گروه انتخاب می‌شود‌، همه منابع برای تهیه آن فولیکول منفرد صرف می‌شود و سایر پتانسیل‌ها از بین می‌روند.

هنگامی که فولیکول آماده است‌، تخمک خود را آزاد می‌کند. تخمک از تخمدان خارج می‌شود و توسط لوله فالوپ گرفته می‌شود (این دو در واقع متصل نیستند در انتهای لوله فالوپ تخمک را از حفره شکم جمع می‌کند). پس از آزاد شدن‌، تخمک حدود ۱۲ تا ۲۴ ساعت فرصت دارد تا توسط اسپرم در لوله فالوپ بارور شود. اگر تخمک در این مرحله بارور نشود ازبین می‌رود. اگر بارور شود‌، طی ۶ تا ۱۲ روز بعد به رحم می‌رسد تا احتمالاً برای بارداری درون آن کاشته شود.

همه این رویدادها توسط تغییرات چرخه‌ای در هورمون‌های تولید مثل شما پیش می‌رود. هورمون‌ها انتخاب و رشد فولیکول‌ها، آزادسازی هر تخمک و آماده‌سازی رحم برای کاشت احتمالی را کنترل می‌کنند.

این قسمت اول چرخه را فولیکولار می‌نامند (حالا می‌دانید نام آن از کجا آمده است).

مغز‌، هورمون‌ها و تخمک‌گذاری

ارتباط مغز و تخمدان که رشد و تخمک‌گذاری فولیکول را کنترل می‌کند‌، محور هیپوتالاموس هیپوفیز یا محور HPO نامیده می‌شود.

قبل از تخمک‌گذاری

مغز در طول یک سیکل ترشحات مداوم هورمون تحریک‌کننده فولیکول یا FSH دارد. FSH دقیقاً همان کاری را انجام می‌دهد که نامش است و باعث تحریک رشد فولیکول‌ها می‌شود. با رشد فولیکول‌ها‌، استروژن تولید می‌شود. با انتخاب و رشد فولیکول غالب (روزهای ۶ تا ۹ چرخه)‌، استروژن شروع به افزایش می‌کند. یک فولیکول با قطر حدود ۱۰ میلی‌متر ،فولیکول غالب می‌شود و معمولاً به قطر حدود دو سانتی‌متر و تا حدود ۳٫۳ سانتی‌متر می‌رسد. این تقریباً به اندازه یک انگور یا یک فندق با پوسته آن است.

آماده برای آزاد‌سازی

هنگامی که مقدار استروژن به آستانه بالای خود می‌رسد‌، تخمک آماده رهاسازی است. سپس مغز موجی از هورمون لوتئینیزه (LH) تولید می‌کند که باعث تخمک‌گذاری می‌شود. ترشح تخمک از فولیکول و تخمدان حدود ۲۴ ساعت بعد (۱۰-۱۲ ساعت پس از اوج LH) اتفاق می‌افتد‌. فولیکول از آنزیم‌ها برای تجزیه دیواره خود و ایجاد یک دهانه خروجی استفاده می‌کند و اجازه می‌دهد تخمک کوچک از مرکز خود آزاد شود.

در انتهای لوله فالوپ‌، یک ساختار انگشت مانند خونی متورم می‌شود تا تخمک را گرفته و وارد خود کند. در همین حال‌، تخمک تغییرات خود را برای آماده‌سازی برای لقاح احتمالی انجام می‌دهد. فولیکول قبل از تخمک‌گذاری منبع اصلی استروژن در بدن است. فولیکول غالب منبع بیش از ۹۰درصد از تولید استروژن در دوره قبل از تخمک‌گذاری است.

به نمودار هورمون‌ها توجه کنید. خواهید دید که استروژن که به رنگ آبی نشان داده شده با میزان کم شروع می‌شود و در اواسط فاز فولیکولی شروع به افزایش می‌کند.

بعد از تخمکگذاری

ممکن است تخمک در راه لوله باشد‌، اما کار فولیکول هنوز به پایان نرسیده است. هورمون لوتئینیزه باعث می‌شود که  فولیکول بزرگ استروژن سازبه دستگاه تولید پروژسترون تبدیل شود.

این تولید کننده جدید پروژسترون (که استروژن نیز تولید می‌کند) جسم زرد یا به زبان لاتین «بدن زرد» نامیده می‌شود (زیرا رنگ آن زرد است). در هر چرخه‌ای که تخمک‌گذاری رخ می‌دهد‌، جسم زرد جدیدی ساخته می‌شود. اگر تخمک‌گذاری اتفاق نیفتد‌، به‌طور کلی پروژسترون افزایش نمی‌یابد.

اگر تخمک توسط اسپرم بارور نشود و سپس در دیواره رحم کاشته نشود (پس از حرکت در لوله فالوپ‌، که چند روز طول می‌کشد)‌، جسم زرد شروع به کاهش می‌کند و سطح هورمون کاهش می‌یابد و پریود شما آغاز خواهد شد. اگر حاملگی اتفاق بیفتد‌، جسم زرد پروژسترون کافی برای رشد بارداری شما فراهم می‌کند‌، تا زمانی که جفت بتواند کنترل خود را به دست آورد.

درست بعد از تخمک‌گذاری به هورمون‌ها نگاه کنید. سطح استروژن کمی کاهش می‌یابد و سپس پروژسترون (و استروژن) شروع به افزایش می‌کند. اگر هیچ سیگنال هورمونی مبنی بر شروع حاملگی وجود نداشته باشد‌، در اواسط مرحله لوتئال دوباره شروع به کاهش می‌کنند و در نهایت باعث پریود می‌شوند.

تخمک‌گذاری شما مانند یک ساعت نیست

هر عاملی که بر ضربان هورمونی در مغز شما تأثیر می‌گذارد‌، می‌تواند بر تخمک‌گذاری شما تأثیر بگذارد. عوامل محیطی و درونی مانند استرس‌، رژیم غذایی و تغییرات ورزشی می‌تواند باعث شود که تخمک‌گذاری شما کمی زودتر یا دیرتر اتفاق بیفتد یا اصلا رخ ندهد. قاعدگی شما ممکن است زودتر یا دیرتر بیاید و سبک‌تر یا سنگین‌تر شود.

فاز فولیکولار شما در مقایسه با فاز لوتئال به عنوان «پلاستیک» در نظر گرفته می‌شود.

زیرا معمولاً طول آن را از چرخه‌ای به چرخه دیگر تغییر می‌کند. اگر طول دوره لوتئال معمولی خود را می‌دانید (اغلب ۱۳ تا ۱۵ روز)‌، می‌توانید برای تخمین زمان تخمک‌گذاری‌، معکوس بشمارید. تغییرات طول چرخه شما معمولاً در فاز فولیکولی مشخص می‌شود زمانی که طول می‌کشد تا فولیکول به نقطه تخمک‌گذاری برسد.

معمولاً هنگام شروع قاعدگی‌، تخمک‌گذاری منظم وجود ندارد. همچنین داشتن تخمک‌گذاری نامنظم درست پس از بارداری و شیردهی و در طی نزدیک شدن به سن یائسگی معمول است.

علت اهمیت

اگر عدم تخمک‌گذاری هر چند وقت یکبار باشد ممکن است نگران‌کننده نباشد‌، اما اگر عادی شود یا تخمک‌گذاری به‌طور کامل متوقف شود و هورمون دریافت نکنید، در نتیجه نگرانی‌های جدی در مورد سلامتی ایجاد می‌شود.

فرآیند تخمک‌گذاری سطح لازم استروژن و پروژسترون را در بدن شما ایجاد می‌کند هورمون‌هایی که فراتر از باروری نقش دارند. آن‌ها بر تراکم استخوان‌، سلامت قلب‌، متابولیسم‌، کیفیت خواب‌، سلامت روان و فراتر از آن تأثیر می‌گذارند. در نتیجه دریافت مقدار کافی از آن‌ها مهم است.

عدم تخمک‌گذاری در سال‌های باروری با پوکی‌استخوان‌، بیماری‌های قلبی عروقی و برخی از سرطان‌ها در سال‌های آتی در زندگی همراه است‌. به‌عنوان مثال‌، ورزشکارانی که دارای اختلالات قاعدگی هستند‌، به‌طور قابل‌توجهی بیشتر دچار شکستگی می‌شوند.

از کجا بفهمم تخمک‌گذاری دارم؟

یک بزرگسال‌، احتمالاً بیش‌تر اوقات تخمک‌گذاری دارد اگر چرخه شما به‌طور کلی در محدوده باشد (این برای بزرگسالان ۲۴ تا ۳۸ روز است‌، با چرخه به چرخه کم‌تر از ۷ تا ۹ و هر دوره قاعدگی ۲ تا ۷ روز ) چرخه‌ای که به‌طور مداوم خارج از این محدوده است (طولانی‌، کوتاه یا بسیار نامنظم) می‌تواند نشانه‌ای از عدم تخمک‌گذاری باشد و دلیلی برای مراجعه به پزشک باشد.

برای آگاهی از تخمک‌گذاری و آغاز زمان سیکل پریود‌، ممکن است موارد زیر را امتحان کنید:

پیگیری طول و منظم بودن چرخه خود در یادداشت.

با استفاده از آزمایشات تخمک‌گذاری ادرار‌، در داروخانه قابل خریداری است.

پیگیری علائم فیزیکی باروری خود برای چند دوره‌، از جمله دمای پایه بدن و مایع دهانه رحم.

از پزشک خود بخواهید مشخصات هورمونی شما را بررسی کند (با آزمایش خون که در مرحله اواسط لوتئال گرفته شده است).

چه موقع آزمایش تخمک‌گذاری انجام میدهم؟

شما می‌توانید در هر زمان از روز آزمایش کنید‌، اما بهتر است هر روز در یک ساعت مشخص آن راانجام دهید.

در مورد کیت‌های تست تخمک‌گذاری توصیه می‌شود زمانی را انتخاب کنید که ۴ ساعت قبل از آزمایش ادرار نکرده‌اید یا مایعات بیش از حد مصرف نکرده باشید. LH معمولاً صبح‌ها، بین ۴ تا ۸ صبح افزایش می‌یابد. اگر قبل از افزایش میزان آن آزمایش دهید‌، ممکن است آن روز به نتیجه منفی برسید‌، اما باید روز بعد نتیجه مثبت بگیرید. اگر می‌خواهید اولین افزایش LH را تشخیص دهید یا اگر در نتیجه‌گیری مثبت مشکل دارید‌، در طول روز در زمان‌های مختلف آزمایش کنید تا ببینید چه موقع بدن شما بهتر عمل می‌کند.

منبع: helloclue.com


 

0
نوشته شده توسط تحریریه جامعه پزشکان ایران

۹ دلیل باورنکردنی پوکی‌استخوان

بیماری‌‌ها و راه درمان , پیشگیری بهتر از درمان

 

زمانی که صحبت از پوکی‌استخوان می‌شود، انگشت اتهام به سمت یائسگی و یا کمبود کلسیم می‌رود. اما عوامل دیگری نیز وجود دارند که این بیماری پنهان و بی‌صدا را به جان خانم‌ها و همچنین آقایان می‌اندازند. از تغذیه گرفته تا بیماری‌ها، مصرف برخی داروها، اختلالات هورمونی و غیره در سلامت استخوان‌هایتان تاثیر دارند.

رژیم‌های لاغری زودهنگام

امروزه نوجوانان زیادی را می‌بینیم که از سنین پایین رژیم می‌گیرند. اینکه همه‌ی افراد به فکر تناسب اندام خود باشند خوب است، اما رژیم‌های غیرعلمی و سخت‌گیرانه می‌تواند در طولانی مدت عوارض سنگینی ایجاد کند.

زمانی که میزان انرژی دریافتی به میزان کافی نباشد، بافت‌های موسوم به بافت چربی کوچک‌تر شده و باعث کاهش هورمون لپتین می‌شود. این کاهش هورمون، مغز را تهدید می‌کند.

در این شرایط مغز استروژن کمی تولید کرده و عملکرد تخمدانی در حالت استراحت قرار می‌گیرد. در نتیجه سیکل قاعدگی زنانه به هم می‌ریزد و حتی تا قطع کامل عادت ماهانه نیز پیش می‌رود.

علاوه بر این کاهش مصرف مواد غذایی حاوی کلسیم باعث کاهش استحکام استخوان‌ها شده و خطر بروز مشکلات سلامتی در دوره‌ی دوم زندگی یعنی شکستگی استخوانی را افزایش می دهد.

توصیه می‌کنیم اگر فرزندتان در سنین نوجوانی است، دقت بیشتر در تغذیه‌ی او داشته باشید.

مشکلات تیروئید و بیماری‌های دیگر

بیماری‌های غدد آندوکرین مانند پرکاری تیروئید جزو اختلالاتی هست که می‌تواند خطر تخریب بافت استخوانی را افزایش دهد.

بیماری کوشینگ (پرکاری غدد فوق‌کلیوی) که در نتیجه‌ی ترشح بیش از حد کورتیزول بروز می‌کند، باعث کاهش فعالیت استئوپلاست یا همان سلول‌های استخوان‌ساز می شود.

روماتیسم التهابی مانند پلی آرتریت روماتوئید، لوپوس (بیماری خودایمنی مزمن)، اسپوندیلیت ( بیماری مفصلی مزمن و پیشرونده) نیز باعث شکنندگی استخوان‌ها می‌شوند.

ابتلا به ویروس اچ‌آی‌وی نیز روی استخوان‌ها تاثیر می‌گذارد. به نظر می‌رسد که مصرف داروهای ضدویروسی خاص این بیماری باعث بروز مشکلات استخوانی می‌شود. تحقیقات در این خصوص همچنان ادامه دارد.

علاوه بر این بیماری‌ها، بیماری‌های گوارشی مانند سیروز کبدی نیز در ابتلا به پوکی‌استخوان‌ها نقش دارند.

بای پس معده

دلیل اصلی این مشکل هنوز به درستی روشن نشده است، اما آنچه که پیداست عمل جراحی بای پس معده که برای درمان چاقی مفرط انجام می‌شود، می‌تواند یکی از عوامل ناشناخته‌ی پوکی‌استخوان باشد، چون باعث بروز اختلال در جذب کلسیم و ویتامین D می‌شود.

تاخیرهای طولانی در عادت ماهانه

تاخیر چند روزه در سیکل قاعدگی طبیعی و بسیار رایج است، اما اگر این مشکل طولانی شده و تا آمنوره (فقدان قاعدگی) پیش برود می‌تواند نشان‌دهنده‌ی عدم عملکرد درست تخمدان‌ها باشد و این مسئله نیز خطر بروز پوکی‌استخوان زودهنگام را بالا می‌برد. آمنوره در اغلب موارد با آنورکسیا (بی‌اشتهایی عصبی) همراه است.

مصرف دخانیات

افراد سیگاری دو برابر افراد غیرسیگاری در معرض شکستگی استخوان قرار دارند. هنوز به درستی علت این مشکل یافته نشده است، اما به نظر می‌رسد سیگار به‌طور مستقیم استخوان‌ها را مسموم می‌کند. هر چه بیشتر سیگار بکشید، این خطر افزایش پیدا می‌کند.

مصرف برخی داروها

داروهای کورتیکواستروئید (کورتون‌ها) جزو داروهایی هستند که برای اکثر بیماری‌ها(به مدت چند ماه) تجویز می‌شوند. این داروها یکی از عوامل رایج بروز پوکی‌استخوان هستند.

داروهای مهارکننده آروماتوز که برای خانم‌های مبتلا به سرطان سینه تجویز می‌شوند، نیز خطر بروز پوکی‌استخوان را افزایش می‌دهند.

علاوه بر این داروهای آنتی‌آندورژن که برای مقابله با سرطان پروستات مصرف می‌شوند نیز همین تاثیر را به جا می‌گذارند.

این داروها برای استخوان‌ها سم هستند، به خصوص اگر به مدت طولانی و با دوز بالا مصرف شوند. این مسمومیت روی سلول‌های استخوان‌ساز موثر بوده و در فعالیت آن‌ها اختلال ایجاد می‌کند.

مصرف غذاهای خیلی شور

اگر نمک زیادی مصرف می‌کنید، کمی گوش به زنگ باشید، چون زیاده روی در مصرف نمک فقط به  افزایش فشارخون منجر نمی‌شود، بلکه به استخوان‌ها نیز آسیب می‌رساند.

نمک بیش از اندازه باعث دفع کلسیم از طریق ادرار می‌شود و در طولانی مدت می تواند به پوکی‌استخوان منجر شود.

مصرف الکل

مصرف الکل نیز مانند مصرف دخانیات به استخوان‌ها آسیب می‌رساند. همچنان دلیل این امر ناشناخته است، اما آنچیزی که معلوم است مصرف الکل برای استخوان‌ها سم است.

کاهش میزان هورمون تستوسترون

معمولا پوکی‌استخوان در آقایان رواج کم‌تری دارد. از هر سه زن، یک زن از سن ۵۰ سالگی به پوکی استخوان مبتلا می‌شوند، در حالیکه این آمار برای آقایان ۱ در ۷ است. دلیل اصلی این مشکل کاهش ناگهانی ترشح هورمون استروژن در سنین یائسگی است که سرعت کاهش بافت استخوانی در خانم‌ها را افزایش می‌دهد. این مسئله در آقایان بروز نمی‌کند.

با این حال امکان دارد که آقایان نیز در سنین بالا به این بیماری مبتلا شوند. این مشکل معمولا به واسطه ی ابتلا به بیماری‌های هیپوگنادیسم (فعالیت کم غدد جنسی)، روماتیسم التهابی مزمن و یا درمان طولانی مدت با کورتون‌ها بروز می‌کند.

هیپوگنادیسم در نتیجه‌ی ترشح ناکافی هورمون تستوسترون بروز می‌کند. این بیماری باعث کاهش قدرت استخوان‌سازی بدن شده و احتمال تخریب بافت آن‌ها را بالا می‌برد.

به عقیده‌ی متخصصان مسمومیت سلول‌های استخوان‌ساز به واسطه‌ی مصرف الکل و دخانیات، کمبود کلسیم و ویتامین و عوامل ژنتیکی جزو دلایل اصلی ابتلا به پوکی‌استخوان هستند.

منبع: tebyan.net


 

0
نوشته شده توسط تحریریه جامعه پزشکان ایران

سوال و پاسخ ( عوارض بالا بودن هورمون پرولاکتین چیست؟)

بیماری‌‌ها و راه درمان, پیشگیری بهتر از درمان, بهداشت بانوان , سوال و پاسخ, بارداری و زایمان

 

پرولاکتین چیست؟ از غده‌ی هیپوفیز در مغز ترشح می‌شود و اختصارا PRL یا هورمون لاکتوژنیک هم به آن می‌گویند. پرولاکتین اصولا به زنان کمک می‌کند تا بعد از زایمان، شیر داشته باشند و وجود آن برای سلامت باروری مردان و زنان لازم است. اما آزمایش پرولاکتین چیست و انجام آن برای چه افرادی ضروری است؟

_ علائم غیرطبیعی بودن میزان پرولاکتین در زنان و مردان
زنان
زنانی که علائم پرولاکتینوما دارند باید آزمایش پرولاکتین را انجام بدهند. پرولاکتینوما، توموری غیرسرطانی در غده‌ی هیپوفیز است که سطح بالایی از پرولاکتین تولید می‌کند. علائم آن در زنان به این شرح است:

سردردهای بی‌دلیل؛
نقص در بینایی؛
شیرریزش در دورانی غیر از شیردهی یا زایمان؛
درد و ناراحتی در طول برقراری رابطه‌ی جنسی؛
رشد غیرعادی موهای بدن و صورت؛
آکنه غیرعادی.

این آزمایش به‌خاطر بررسی میزان پاسخ‌گویی بدن نسبت‌به درمان تومور انجام می‌شود. علاوه‌براین، آزمایش پرولاکتین درصورت وجود مشکلات باروری و قاعدگی نامنظم نیز باید انجام بشود. به‌کمک آزمایش نام‌برده امکان تشخیص سایر مشکلات غده‌ی هیپوفیز و هیپوتالاموس هم وجود دارد.

مردان

مردان نیز درصورت تجربه‌ی علائم پرولاکتینوما باید آزمایش پرولاکتین را انجام بدهند. نشانه‌ها در مردان به صورت زیر است:

سردردهای بی‌دلیل؛
نقص در بینایی؛
کاهش میل جنسی یا مشکلات باروری؛
اختلال نعوظ (ناتوانی جنسی)؛
فقدان غیرعادی مو در بدن و صورت.

این آزمایش برای این موارد هم استفاده می‌شود:

کشف اختلالات بیضه‌ها یا نعوظ؛
بررسی مشکلات غده‌ی هیپوفیز و هیپوتالاموس.

هایپرپرولاکتینمی به وضعیتی گفته می‌شود که در آن میزان هورمون پرولاکتین در خون فرد بیشتر از حد طبیعی است. مهمترین عملکرد پرولاکتین در بدن زنان، فعال کردن روند تولید شیر بعد از زایمان است. بنابراین این موضوعی کاملا طبیعی است که در دوران بارداری میزان پرولاکتین خون مادر بالا باشد. پرولاکتین همچنین بر میزان تولید هورمون‌های جنسی (استروژن و تستوسترون) در بدن فرد (هم مردان و هم زنان) تاثیرگذار است. هورمون پرولاکتین توسط غده‌ی هیپوفیز تولید می‌شود. غده‌ی هیپوفیز یک غده‌ی کوچک به اندازه‌ی نخود است که در زیر مغز قرار دارد.

_ علت‌ها و دلایل بالا بودن پرولاکتین چیست؟
یکی از علل شایع ابتلا به پرولاکتین بالا، وجود یک تومور یا توده‌ی اضافی در غده‌ی هیپوفیز است که به نام پرولاکتینوما شناخته می‌شود. این تومور یا توده‌ی اضافی میزان زیادی پرولاکتین تولید می‌کند. این تومورها ممکن است کوچک یا بزرگ باشند ولی معمولا خوش‌خیم هستند، به این معنا که این بافت‌های اضافی، سرطانی نیستند. درصورتی‌که این تومورها بسیار بزرگ باشند می‌توانند موجب بروز علائم دیگری مانند سردرد، اختلالات بینایی و یا هر دوی آن‌ها شوند. مشکل پرولاکتین بالا در بین زنان بیشتر شایع است و در کودکان نیز به ندرت ایجاد می‌شود. برخی از داروها نیز می‌توانند باعث افزایش سطح پرولاکتین خون شوند. این دارو‌ها شامل مواردی می‌شوند که برای درمان بیماری‌های زیر تجویز می‌شوند:

فشار خون بالا (مانند مسدودکننده‌های کانال کلسیم و متیلدوپا)
افسردگی (داروهای تریسایکل و SSR)
زخم (آنتگونیست‌های H2)
سوزش سر دل و بیماری رفلاکس معده (متوکلوپیرامید)
درد (داروهای مشتق شده از اوپیوم)
مشکلات روانی بسیار جدی (داروهای ضد روانپریشی مانند‌هالوپیدرول)
علائم یائسگی (استروژن)

سایر علل بالا بودن پرولاکتین عبارتند از:
کم‌کاری تیروئید – به این معنا که غده‌ی تیروئید به اندازه‌ی کافی هورمون تیروئید تولید نمی‌کند.
آسیب‌های دیواره‌ی قفسه سینه و یا هر بیماری که به قفسه سینه آسیب می‌زند، مانند زونا.
دیگر انواع تومور‌ها و بیماری‌هایی که به غده هیپوفیز آسیب می‌زنند و یا انجام پرتودرمانی برای از بین بردن تومور‌هایی که در نزدیکی هیپوفیز هستند.
بیماری‌های مزمن کلیه و کبد.

در برخی موارد نمی‌توان هیچ علتی برای بالا بودن میزان پرولاکتین پیدا کرد.

_ علائم و نشانه‌های پرولاکتین بالا چیست؟
هم در مردان و هم در زنان، بالا بودن پرولاکتین می‌تواند موجب نازایی، کاهش میل جنسی و کاهش تراکم استخوان‌ها شود. علاوه بر این ممکن است علائم زیر در زنان ایجاد شود:

خشکی واژن که منجر به درد در هنگام دخول در هنگام برقراری رابطه جنسی می‌شود.
اختلالات قاعدگی – قاعده نشدن یا بی نظمی در قاعدگی.
تولید شیر در سینه‌ها در حالی که شخص باردار یا در دوران شیردهی نیست .

مردان ممکن است دچار علائم زیر بشوند:

اختلالات نعوظ – داشتن مشکل در نعوظ آلت یا حفظ حالت نعوظ.
بزرگ شدن سینه‌ها یا ژنیکوماستی.
کاهش حجم عضلانی بدن و کم شدن موهای بدن.

_ بالا بودن پرولاکتین به چه معناست؟
پایین بودن سطح پرولاکتین در مردان و زنان، موضع نگران‌کننده‌ای نیست، اما بالا بودن سطح آن که با عنوان هایپرپرولاکتینوما شناخته می‌شود که احتمالا وجود مشکلاتی را به‌همراه دارد. ۱۰ درصد از جمعیت افراد بالغ دچار این مشکل هستند. بالا بودن سطح پرولاکتین در دوران بارداری و شیردهی طبیعی است. علت وقوع هایپرپرولاکتینوما می‌تواند بی اشتهایی عصبی، بیماری کبدی و کلیوی و کم کاری تیروئید باشد. کم‌کاری تیروئید می‌تواند باعث بزرگ‌شدن غده هیپوفیز بشود. این مشکل با درمان‌های هورمونی تیروئید رفع می‌شود. سطح بالای پرولاکتین می‌تواند نتیجه‌ی تومورهای هیپوفیز نیز باشد. این تومورها باید ازطریق جراحی یا درمان دارویی ازبین بروند.

برخی از انواع داروهای خاص نیز باعث افزایش سطح پرولاکتین می‌شوند. برای مثال، داروهای روان‌پزشکی مانند ریسپریدون و هالوپریدول باعث افزایش سطح این ماده در بدن می‌شوند. متاکلوپرامید نیز از این دسته داروهاست. این دارو عموما برای درمان رفلاکس معده یا درمان حالت تهوع ناشی از مصرف داروهای درمان سرطان استفاده می‌شود.

برخی از عوامل استرس زا نیز باعث افزایش سطح پرولاکتین می‌شوند. مثلا کاهش قند خون، فعالیت‌های ورزشی شدید، حتی در برخی از موارد نیز ناراحتی‌های خفیف هم می‌تواند روی آن اثر بگذارد. اگر پرولاکتین در بدن‌تان افزایش پیدا کرد بهتر است سطح استرس را کاهش بدهید و میزان قند خون را در بدن خود کنترل و تنظیم کنید.

شنبلیله، شبدر قرمز یا رازیانه نیز باعث افزایش سطح پرولاکتین می‌شود. اگر فکر می‌کنید سطح این ماده در بدن‌تان بالا است، نباید از مواد نام‌برده استفاده کنید.

_ پرولاکتین و باروری چه رابطه‌ای دارند؟
در برخی موارد، سطح بالای پرولاکتین باعث ناباروری می‌شود. تومورهای پرولاکتینوما می‌تواند غده‌ی هیپوفیز را تحت فشار قرار بدهد و مانع تولید هورمون‌ها بشود. به این وضعیت کم‌کاری هیپوفیز گفته می‌شود. این حالت در مردان باعث کاهش میل جنسی و ریختن موهای بدن و در زنان باعث ناباروری می‌شود.

هایپرپرولاکتینوما، بارداری را برای زنان سخت می‌سازد، در تولید طبیعی هورمون‌های استروژن و پروژسترون وقفه ایجاد می‌کند و باعث می‌شود که تخمدان‌ها به‌طور نامنظم، تخمک آزاد کنند یا به‌کلی متوقف بشوند. درمان‌های پرولاکتینوما و سایر داروها به باروری بیشتر زنان کمک می‌کند. برای درمان باید سریعا به پزشک مراجعه کرد. همچنین می‌توان درمورد برداشتن کامل یا بخشی تومور هم اقدام کرد.

_ بالا بودن پرولاکتین چگونه تشخیص داده می‌شود؟
برای تشخیص افزایش تولید پرولاکتین، از آزمایش خون استفاده می‌شود. درصورتی‌که میزان پرولاکتین خون شخص بالا باشد، معمولا آزمایشات بیشتری انجام می‌شود تا میزان هورمون تیروئید نیز در خون شخص تعیین شود. درصورتی‌که میزان هورمون تیروئید در خون پایین باشد، کم‌کاری تیروئید به عنوان علت افزایش پرولاکتین شناخته می‌شود. پزشک شما همچنین در مورد سایر بیماری‌ها و مشکلاتی که دارید و داروهایی که مصرف می‌کنید و احتمال باردار بودن شما سوالاتی می‌پرسد. در صورتی که تصور شود شخص به مشکل پرولاکتینوما (تومورهای غده هیپوفیز) دچار شده است، از مغز او توسط دستگاه MRI عکسبرداری می‌شود تا وضعیت تومورهای غده هیپوفیز و اندازه آن‌ها بررسی شود.

_ آزمایش پرولاکتین چگونه انجام می‌شود؟
آزمایش پرولاکتین یک آزمایش خون ساده است که مانند سایر آزمایش‌های خون انجام می‌شود. این آزمایش ممکن است در مطب پزشک یا در آزمایشگاه انجام شود و انجام آن تنها چند دقیقه طول می‌کشد و نیازی به آمادگی خاصی قبل از انجام تست نیست. معمولا این تست سه یا چهار ساعت بعد از بیدار شدن در صبح انجام می‌شود. مانند سایر آزمایشات خون، توسط سرنگ از خون شما نمونه‌برداری می‌شود.

عواملی که می‌توانند بر نتیجه‌ی این آزمایش موثر باشند عبارتند از: برخی داروها مانند داروهای پیشگیری از بارداری، داروهای فشار خون بالا و داروهای ضد افسردگی. مطمئن شوید که قبل از انجام آزمایش در مورد تمامی داروهایی که مصرف می‌کنید به پزشک خود اطلاع داده‌اید. اختلالات خواب، استرس بالا و انجام ورزش‌های پرفشار نیز می‌تواند بر نتایج آزمایش تاثیرگذار باشد.

_ نتایج طبیعی آزمایش چه هستند؟
پزشک شما جواب آزمایش را بررسی می‌کند تا تعیین کند که این نتایج طبیعی هستند یا نه و در هنگام بررسی نتایج، عواملی مانند وضعیت سلامتی شما را نیز در نظر می‌گیرد. میزان نرمال پرولاکتین خون ممکن است در آزمایشگاه‌های مختلف، با اعداد مختلفی تعیین شود. به عنوان یک راهنما، در نظر داشته باشید که نتایج زیر برای پرولاکتین خون نرمال تلقی می‌شوند:

زنانی که باردار نیستند: کمتر از ۲۵ ng/mL

زنانی که باردار هستند: بین ۳۴ تا ۳۸۶ ng/mL

مردان: کمتر از ۱۵ ng/mL

ng/mL = نانوگرم بر میلی‌لیتر

_ خطرات احتمالی چیست؟
آزمایش پرولاکتین، عوارض جانبی اندکی دارد. ممکن است، کبودی خفیفی در ناحیه‌ای که خون گرفته شده، ایجاد شود. بهتر است خودِ فرد پس از خون‌گیری، مدت زمان اندکی دست خود را روی آن فشار بدهد تا زخم و کبودی ایجاد نشود. ممکن است احساس ضعف و سرگیجه نیز در فرد ایجاد بشود. در موارد معدودی پس از آزمایش، رگ ملتهب می‌شود که به آن فِلبیت یا افروختگی سیاه‌رگ گفته می‌شود. اگر روی این ناحیه برافروخته چندین بار در طول روز کُمپرس آب گرم قرار بدهید، مشکل حل خواهد شد.

اگر فردی اختلالت خون‌ریزی داشته باشد هم ممکن است دچار خون‌ریزی ممتد بشود. قبل از آزمایش باید پزشک را از مصرف داروهایی نظیر وارفارین و آسپرین نیز که فرایند انعقاد خون را کند می‌کنند، آگاه کرد.

_ پرولاکتین نرمال برای زنان و مردان
پزشکان طبیعی‌بودن نتیجه‌ی آزمایش را براساس عوامل مختلفی می‌سنجند. وضعیت کلی سلامت جسمانی فرد یکی از عواملی است که پزشک درنظر می‌گیرد. مقادیر پرولاکتین به‌طور نامحسوس در آزمایشگاه‌های مختلف متفاوت است. نتایج طبیعی معمولا به شرح زیر است:

مقدار پرولاکتین برای زنان غیرباردار < ۲۵ نانوگرم بر میلی‌لیتر؛
مقدار پرولاکتین برای زنان باردار ۳۴ تا ۳۸۶ نانوگرم بر میلی‌لیتر؛
مقدار پرولاکتین برای مردان <۱۵ نانوگرم بر میلی‌لیتر.

_ درمان پرولاکتین بالا چگونه است؟
آگونیست‌های دوپامین که درواقع ترکیباتی برای تحریک دوپامین در بدن هستند، مانند بروموکریپتین (داروی پارلودل و سیکلوسِت)، رایج‌ترین درمان‌ها برای سطح بالای پرولاکتین هستند. این داروها به مغز در افزایش تولید دوپامین برای کنترل سطح پرولاکتین کمک می‌کنند. ضمنا این داروها به کوچک شدن تومور پرولاکتینوما نیز کمک می‌کنند. امکان دارد که پزشک داروی کابروگولین نیز تجویز کند. این دارو نسبت به گزینه‌های دیگر جدیدتر است و عوارض جانبی کمتری دارد. اگر سایر درمان‌ها مانند بروموکریپتین برای شما عوارضی به‌همراه دارد، بهتر است برای تغییر آن و مصرف دارویی دیگر مثل کابروگولین با پزشک مشورت کنید.

بدن همه‌ی افراد نسبت به آگونیست‌های دوپامین، پاسخ و واکنش مناسبی ندارد. اگر پرولاکتینوما یا سطح بالای پرولاکتین با این داروها تنظیم نشود، امکان تجویز رادیوتراپی هم پیش می‌آید. در مواردی که تومور با داروها کوچک نشود، بحث جراحی نیز پیش می‌آید. جراحی ازطریق بینی یا قسمت بالای جمجمه صورت می‌گیرد. جراحی و دارو در کنار هم می‌توانند موجب تنظیم سطح پرولاکتین به حالت طبیعی بشوند.

گام‌های دیگر در کاهش سطح پرولاکتین از این قرار است:

تغییر رژیم غذایی و کاهش استرس؛
کاهش میزان ورزش‌های سنگینی که بدن را خسته و آزرده می‌کند؛
پرهیز از پوشیدن لباس‌هایی که به قفسه‌ی سینه فشار می‌آورد؛
پرهیز از پوشیدن لباس‌هایی که نوک سینه را تحریک می‌کند؛
استفاده از مکمل‌های غذایی ویتامین B6 و E.

ویتامین B6 بخشی از فرایند تولید دوپامین است و سطوح بالاتر آن می‌تواند سطح پرولاکتین را پایین بیاورد. ویتامین E نیز به‌طور طبیعی باعث کاهش پرولاکتین می‌شود. قبل از ایجاد تغییر در میزان مصرف مکمل‌ها و ویتامین‌ها حتما با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید.

انتخاب روش درمانی به علت زمینه‌ای بیماری بستگی دارد. میزان پرولاکتین خون برخی از افراد بالاست، اما هیچ علائم و نشانه‌ای از خود بروز نداده‌اند و ممکن است نیازی به اقدام برای درمان این افراد نباشد. روش‌های درمان پرولاکتین بالا عبارتند از:
تجویز دارو: داروهای بروموکریپتین و کابرگولین موجب کاهش تولید پرولاکتین می‌شوند. انجام دارودرمانی برای اکثر افراد مبتلا به پرولاکتینوما به خوبی نتیجه می‌دهد.
جراحی برای برداشتن تومور‌های غده هیپوفیز: درصورتی‌که داروها برای کاهش تولید پرولاکتین موثر نباشند، جراحی انجام می‌شود. همچنین در صورتی که تومور غده هیپوفیز باعث بروز اختلالات بینایی شده باشد نیز نیاز به انجام جراحی می‌باشد.
پرتودرمانی: در موارد نادر، درصورتی‌که دارو درمانی و جراحی موثر نباشند، برای کوچک کردن تومور‌های غده هیپوفیز از پرتو درمانی استفاده می‌شود.

همچنین برای درمان مشکل بالا بودن پرولاکتین که علت آن نامعلوم است نیز از داروهای بروموکریپتین و کابرگولین استفاده می‌شود. مشکل کم‌کاری تیروئید نیز با تجویز داروهای حاوی هورمون تیروئید درمان می‌شود و با درمان مشکل کم کاری تیروئید، میزان پرولاکتیم خون نیز به صورت طبیعی خواهد شد. در صورتی که بالا بودن پرولاکتین بر اثر مصرف دارو ایجاد شده باشند، پزشک شما سعی می‌کند داروی شما را عوض کند.

_ نکات تکمیلی
اگر سطح پرولاکتین بالا باشد، پزشک معمولا بیمار را به متخصص غدد ارجاع می‌دهد. متخصص غدد در زمینه‌ی درمان و جراحی به فرد کمک می‌کند. پزشک برای بررسی اثر تومور پرولاکتینوما در افزایش سطح پرولاکتین از بیمار MRI می‌گیرد و ممکن است برای کوچک‌کردن تومور، داروهایی تجویز کند. گاهی‌اوقات، دلیل خاصی برای افزایش پرولاکتین وجود ندارد. به این حالت، هایپرپرولاکتینومای ناشناخته گفته می‌شود. این مشکل معمولا بدون درمان در طول چند ماه رفع می‌شود. اگر سطح پرولاکتین کاهش پیدا نکند، پزشک داروهایی تجویز خواهد کرد.

ممکن است در طی مصرف دارو و درمان، فرد باردار بشود. اگر چنین چیزی رخ داد باید حتما پزشک یا متخصص غدد را در جریان قرار بدهید. احتمال دارد که شما از مصرف دارو منع بشوید اما هیچ‌گاه بدون مشورت با پزشک، اقدام به قطع داروها نکنید. پرولاکتین و هایپرپرولاکتینوما خطرناک نیستند و بدترین عوارض جانبی داروهای آنها نیز بعد از درمان از بین خواهند رفت. مشکل ناباروری نیز پس از درمان حل می‌شود. مصرف داروها و درمان‌های بلندمدت این موضوع هیچ اثری بر کیفیت زندگی نمی‌گذارد.

 

منابع:

۱- drgholampour.ir

۲- chetor.com

۳- healthline.com

0
نوشته شده توسط تحریریه جامعه پزشکان ایران

علائم و نشانه‌های ندول تیروئید

بیماری‌‌ها و راه درمان, پیشگیری بهتر از درمان, دارونامه, تغذیه سالم

 

ندول‌های تیروئید در داخل غده تیروئید، که در گلو واقع شده است، ایجاد می‌شوند. هنگامی که بافت تیروئید به‌صورت غیرطبیعی رشد می‌کند، یک گره یا توده در آن ایجاد می‌شود. ندول تیروئید می‌تواند به صورت یک توده یا توده‌های متعدد رخ دهد. آن‌ها می‌توانند با مواد جامد یا مایع پر شوند.

ایجاد غده در تیروئید در واقع بسیار رایج است. به‌طوری که تا ۶۵ درصد جمعیت عمومی جهان را تحت تاثیر قرار می‌دهد. تخمین میزان شیوع سالانه ندول تیروئید در ایالات متحده حدود ۰٫۱ درصد است، که در حدود ۱۰ درصد احتمال مرگ‌و‌میر در حال رشد در بین این جمعیت وجود دارد.

بر اساس تحقیق منتشر شده در JAMA، بیشتر گره‌های تیروئیدی خوش‌خیم هستند، اما حدود ۱۰ درصد از آن‌ها دارای سرطان و ۵ درصد دارای علایم فشرده هستند و ۵ درصدشان نیز به بیماری های عملکردی پیشرفت می‌کنند.

_ علائم و نشانه‌های ندول تیروئید

ایجاد علائم در این بیماری شایع نیست. در حقیقت، ندول‌ها معمولا زمانی تشخیص داده می‌شوند که مطالعات تصویربرداری برای سایر بیماری‌ها انجام می‌شوند. اما برخی از افراد مبتلا، حدود ۱۱ تا ۲۲ درصد، علائم فشرده‌ای را دارند که می‌توانند شامل موارد زیر باشند:

احساس پری در گردن: گلو درد تیروئیدی ممکن است هنگام دست زدن به گردن و به صورت تورم در پایه گردن احساس شود.
دیسفاژی: دیسفاژی یا مشکل در بلعیدن، ممکن است نشانه ای از ندول‌های تیروئید باشد زیرا توده مانع عبور عادی غذا می شود.
Odynophagia: این اصطلاح یک واژه پزشکی است که برای توصیف درد گلو یا مری در هنگام بلع به کار می‌رود.
احساس خفگی: اگر گره‌های تیروئید بزرگ یا متورم شوند، می‌توانند منجر به ایجاد احساس خفگی شوند.
تنگی‌نفس: تنگی‌نفس یا مشکل تنفسی ممکن است با بزرگ شدن ندول‌های تیروئید رخ دهند.

گاهی اوقات، ندول‌های تیروئید می‌توانند باعث ایجاد تیروکسین اضافی در بدن شوند. تیروکسین هورمونی است که توسط غده تیروئید ترشح می‌شود.

این ازدیاد هورمون ممکن است منجر به علائم هیپرتیروئیدیسم از جمله موارد زیر شود:

عصبانیت
اضطراب
مشکلات خواب
ضربان قلب
کاهش وزن غیر قابل توضیح
تعریق بیش از حد
ضعف عضلانی

این علائم ممکن است در هر دو گره ندول‌های خوش‌خیم و بدخیم تیروئید رخ دهند، بنابراین آن‌ها نشانه‌ای از افزایش خطر ابتلا به سرطان تیروئید نیستند. محققان در Rutgers در نیوجرسی دریافتند که اندازه ندول تیروئید و اندازه لوب به طور مستقیم با علائم این بیماری ارتباط دارد. مطالعه آن‌ها نشان می‌دهد که ۹۷ درصد بیماران مبتلا به علائم فشاری که اندازه ندول‌شان بیش از ۱٫۵ سانتی‌متر است، بعد از عمل شاهد بهبود علائم هستند.

_ علل و عوامل خطر ایجاد کننده ندول تیروئید

ندول‌های تیروئید بسیار رایج هستند و شرایط متعددی وجود دارد که می‌توانند منجر به ایجاد آن‌ها شوند.

این شرایط عبارتند از:

کمبود ید: کاهش سطح ید با افزایش خطر ابتلا به بزرگی یا افزایش اندازه غده تیروئید همراه است.
بیماری‌هاشیموتو: بیماری هاشیموتو باعث التهاب در غده تیروئید می‌شود و می‌تواند اندازه این غده را افزایش دهد. این اختلال ناشی از کمبود تولید هورمون تیروئید است و می‌تواند منجر به تخریب تدریجی غده تیروئید شود.
رشد بیش از حد بافت تیروئید: گاهی اوقات رشد بیش از حد بافت نرمال تیروئید، باعث ایجاد این عارضه می‌شود. این رشد به نام آدنوما تیروئید نامیده می‌شود. معلوم نیست چرا این اتفاق می افتد، اما می تواند منجر به ندول تیروئید و تولید بیش از حد هورمون های تیروئید شود.
کیست تیروئید: کیست پر شده با مایع در تیروئید می‌تواند رشد کند و علت رشد غیرطبیعی تومور تیروئید باشد. این کیست‌ها اغلب ترکیبی از اجزای جامد و مایع دارند و معمولا خوش‌خیم هستند. با این حال گاهی اوقات اجزای جامد موجود در کیست می‌تواند بدخیم باشد.
گواتر تیروئید: گواتر به بزرگ شدن غده تیروئید گفته می‌شود. این عارضه می‌تواند زمانی رخ دهد که افزایش یا کمبود تولید هورمون‌های تیروئید وجود دارد.
سرطان تیروئید: بیشتر ندول‌های تیروئید خوش‌خیم هستند و به علت عوامل دیگر ایجاد می‌شوند، اما گاهی اوقات ندول ناشی از سلول‌های سرطانی در تیروئید است. اگر ندول سفت، بزرگ و دردناک باشد، خطر ابتلا به بدخیمی آن بیشتر است.

_ عوامل خطر

عوامل خطر مرتبط با ندول تیروئید عبارتند از:

این ندول‌ها در زنان نسبت به مردان چهار برابر شایع‌ترند.
افزایش اندازه ندول‌ها و رشد ندول جدید مربوط به تغییرات هورمونی استروژن و پروژسترون است. به همین علت این ندول‌ها اغلب در زنان باردار یافت می‌شوند.
تعداد آن‌ها با بالا رفتن سن افزایش می‌یابد.
وجود آن‌ها به مصرف کم ید بستگی دارند.
قرار گرفتن در معرض اشعه یونیزاسیون با افزایش خطر ابتلا به سرطان تیروئید همراه است.

_ درمان‌های متعارف

درمان ندول‌های تیروئید بستگی به برآورد اولیه خطری دارد که بر اساس سونوگرافی یا سایتولوژی گزارش شده است. پزشکان برنامه درمانی را با توجه به برآورد خطر ابتلا به بدخیمی و وجود و شدت علائم توصیف می‌‌کنند.

اگر نمونه‌برداری از تیروئید نشان دهد که ندول خوش‌خیم است، بهترین روش درمان فقط نظارت و معاینات دوره‌ای است. این نظارت معمولا شامل آزمایش خون تیروئید، اولتراسوند و معاینات فیزیکی هر ساله می‌شود. اگر اندازه ندول افزایش یابد، ممکن است لازم باشد که نمونه‌برداری دیگری نیز انجام شود.

اگر ندول باعث ایجاد علائم فشاری شود، انواع درمان‌های زیر می‌تواند برای آن استفاده شود:

هورمون درمانی تیروئید: هورمون‌های تیروئید اغلب برای کاهش اندازه ندول‌ها استفاده می‌شوند.
جراحی: اگر ندول خوش‌خیم تیروئید باعث ایجاد تنگی‌نفس یا افزایش تولید هورمون تیروئید شده باشد، می‌توان آن را با عمل جراحی برداشت.
درمان با ید رادیواکتیو: درمان با ید رادیواکتیو (RAI) به منظور از بین بردن سلول‌هایی که غده تیروئید را تشکیل می‌دهند، انجام می‌شود. به این ترتیب اندازه غده کم می‌شود. درمان RAI معمولا برای بیمارانی که خطر ابتلا به سرطان تیروئید را ​​دارند توصیه نمی‌شود.
درمان با لیزر و یا فرسایش بسامد رادیویی: درمان فرسایش بسامد رادیویی در کشورهای اروپایی و آسیایی بسیار رایج است. این درمان به معنای کاهش ندول، بدون تاثیر بر عملکرد تیروئید است.

ندول‌های بدخیم باید جراحی شوند. دو گزینه جراحی برای آن‌ها وجود دارد. برداشتن کل غده تیروئید (تیروئیدکتومی کل)، یا حذف نیمی از غده تیروئید، به نام لوبکتومی تیروئید (لوبکتومی تیروئید) است.

روش‌های طبیعی برای کنترل علائم بیماری تیروئید
اجتناب از کمبود ید در بدن

وضعیت ید در بدن یکی از عوامل تعیین کننده بیماری‌های تیروئید است. کمبود ید می‌تواند باعث کم‌کاری تیروئید و گواتر شود. زیرا این ماده کمک می‌کند تا هورمون‌های تیروئید تبدیل و آزاد شوند. اختلالات تیروئید که ناشی از کاهش سطح ید در بدن است می‌تواند باعث علائم زیر شود:

عوارض قلبی
کاهش سرعت متابولیسم
نوسانات وزن
تغییرات خلقی

چند راه برای جلوگیری از کمبود ید وجود دارد که مهم‌ترین آن‌ها مصرف مواد غذایی غنی از ید مانند موارد زیر است:

جلبک دریایی
ماست ارگانیک
شیر خام
تخم مرغ

مکمل‌های ید نیز در دسترس هستند و هنگامی که در دوزهای پایین مصرف می‌شوند، می‌توانند به تولید هورمون‌های تیروئید کمک کنند. اما از مکمل‌های ید فقط تحت مراقبت پزشک استفاده کنید. مصرف دوزهای بالایی از ید می‌تواند علائم اختلال تیروئید را تشدید کند.

خوردن مواد غذایی غنی از سلنیوم، روی و ویتامین‌های گروه B

برای بهبود و کنترل علائم بیماری تیروئید مطمئن شوید که در رژیم غذایی خود به اندازه کافی سلنیوم، روی و ویتامین B وجود دارد. این مواد مغذی برای عملکرد مناسب تیروئید مورد نیاز هستند و به تعادل میزان هورمون‌های تیروئید کمک می‌کنند.

آیا می‌دانستید که تیروئید ارگانی است که بزرگترین مقدار سلنیوم در بدن را دارا می‌باشد؟ این ماده معدنی برای تبدیل هورمون‌های T4 و T3 مورد نیاز است. بعضی از بهترین مواد غذایی غنی از سلنیوم که می‌توانید برای کنترل علائم بیماری تیروئید روی آن‌ها حساب کنید عبارتند از:

فندق برزیلی
تخمه آفتابگردان
لوبیا چیتی
گوشت گاو علف خوار
ماهی قزل آلا وحشی
جو ارگانیک

مواد غذایی دارای ویتامین B و روی و به خصوص ویتامین B12 نیز برای سلامت غده تیروئید مهم هستند. این مواد غذایی عبارتند از:

گوشت گوسفند
گوشت گاو تغذیه شده با چمن
بادام هندی
اسفناج
مرغ
تخم مرغ
قارچ
نخود
مارچوبه

اجتناب از مصرف مواد غذایی التهابی

یکی از علل احتمالی ایجاد ندول‌های تیروئید و سایر مشکلات مرتبط با غده تیروئید، التهاب است. التهاب در واقع می‌تواند تبدیل و تولید هورمون‌های تیروئید را کند کند. به همین دلیل مهم است که برای کنترل علائم بیماری تیروئید از خوردن مواد غذایی التهاب‌زا جلوگیری شود.

این بدان معناست که از مصرف غذاهای فرآوری شده، غذاهای حاوی قند زیاد و سایر مواد غذایی مثل غذاهای حاوی گلوتن ممانعت کنید. در واقع، تحقیقات نشان داده‌اند که شیوع بیماری تیروئید در بیماران مبتلا به بیماری سلیاک بیشتر است، بنابراین برای این افراد اجتناب از گلوتن ضروری است.

کاهش سطح استرس

تحقیقات نشان داده‌اند که استرس فیزیکی و ذهنی می‌تواند باعث تغییراتی در میزان هورمون تیروئید شوند. برای حفظ غلظت تولیدات غدد درون‌ریز، که می‌توانند با سرکوب عملکرد سیستم ایمنی و تغییر عملکرد غده فوق‌کلیه و غده تیروئید به بدن آسیب برسانند، سطح استرس خود را مدیریت کرده و به اندازه کافی استراحت کنید.

شما می‌توانید این کار را با استفاده از داروهای ضداسترس طبیعی انجام دهید. مثلا ۷ الی ۹ ساعت در طول شبانه روز بخوابید تا خود را با سرگرمی‌های مختلف مانند حل کردن جدول سرگرم کنید.

مصرف گیاه Ashwagandha

Ashwagandha، گیاه انطباق‌پذیری در طب سنتی آیورودا است که اغلب برای درمان اختلالات تیروئید استفاده می‌شود. یک کارآزمایی بالینی تصادفی دوسوکور تحت کنترل دارونما که در مجله Alternative and Complementary Medicine منتشر شده است، اثربخشی عصاره ریشه این گیاه را در بیماران مبتلا به هیپوتیروئیدی مورد بررسی قرار داد. هنگامی که بیماران هر روز ۶۰۰ میلی‌گرم عصاره Ashwagandha را به مدت هشت هفته مصرف کردند، سطح T4 آن‌ها به میزان قابل‌توجهی نسبت به گروه مصرف کننده از دارونما بهبود یافت.

دیگر گیاهان انطباق‌پذیری که می‌توانند برای بهبود و کنترل علائم بیماری تیروئید به ویژه کم‌کاری تیروئید استفاده شوند، عبارتند از:

ریحان مقدس
جینسنگ
ریشه شیرین‌بیان

مصرف پروبیوتیک‌ها

تحقیقات جدید سبب کشف ارتباطی بین ایجاد بیماری کم‌کاری تیروئید و اختلالات روده کوچک مانند SIBO (رشد بیش از حد باکتری‌ها در روده کوچک) شده است. محققان دریافتند که رشد بیش از اندازه باکتری‌ها می‌تواند خطر ایجاد اختلال در عملکرد تیروئید را افزایش دهد. در واقع، در این تحقیق گزارش شده است که SIBO ممکن است در بیش از نیمی از بیماران مبتلا به کم‌کاری تیروئید وجود داشته باشد.

مصرف مکمل‌های پروبیوتیک و اضافه کردن غذاهای پروبیوتیک به رژیم غذایی می‌تواند به توازن باکتری‌های خوب و بد در روده کمک کند و به‌طور بالقوه عملکرد تیروئید را بهبود بخشد.

کاهش تماس با مواد سمی

قرار گرفتن در معرض سموم شیمیایی می‌تواند واکنش‌های التهابی ایجاد کند و مانع از عملکرد مناسب تیروئید شود. برای کنترل علائم بیماری تیروئید باید از برخی از داروها، قرص‌های هورمونی جلوگیری از بارداری و محصولات زیبایی و تمیز کننده‌های تجاری اجتناب شود. همچنین لازم به ذکر است که فلزات سنگین مانند جیوه می‌توانند مانع از تعادل هورمونی در بدن شوند.

منبع: پیام سلامت


 

3
1 2 3 4